Theo BS Nhu, phình mạch máu nãolà tình trạng một đoạn mạch máu trong não xuất hiện các điểm phồng to như quả bóng chứa đầy máu, gây áp lực lên các dây thần kinh hoặc mô não, thường xảy ra khi thành mạch máu bị yếu.

Vì thành mạch quá mỏng nên bất cứ thời điểm nào cũng có thể bị vỡ, lúc này máu sẽ tràn vào khoang ở xung quanh não. Phình mạch máu não chiếm khoảng 3-5% dân số, tức là cứ 100 người thì có 3-5 người bị. Tuy nhiên, hầu hết túi phình động mạch não không vỡ, không có triệu chứng. Chỉ khoảng 0,25% người mang túi phình động mạch não sẽ vỡ.

Tăng huyết áp, uống nhiều rượu, hút thuốc lá và một số nguyên nhân khác như nấm ký sinh, nhiễm khuẩn, chấn thương,... được xem là yếu tố làm tăng nguy cơ bị phình động mạch não.

Bệnh lý này gặp nhiều ở nữ hơn nam, tuổi hay gặp nhất từ 40-60. Phình động mạch não hiếm khi gặp ở trẻ em, tuy nhiên, PGS.TS Đồng Văn Hệ - Phó Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, cho biết bác sĩ ở đây từng gặp bệnh nhi 4-5 tuổi đã phình mạch máu não. Thậm chí có bé mới 8 tuổi chuyển từ bệnh viện ở miền Trung ra đã mang phình mạch khổng lồ.

Dấu hiệu cảnh báo 

Theo PGS Hệ, tại Trung tâm Phẫu thuật thần kinh của bệnh viện này, hầu như tuần nào cũng gặp bệnh nhân bị phình mạch, dị dạng mạch. Bệnh nhân tình cờ phát hiện khi đi chụp phim.

Với các túi phình mạch máu não nhỏ, chưa vỡ không phát triển sẽ ít gây ra triệu chứng cho người bệnh. Tuy nhiên, trong trường hợp túi phình lớn, đè ép lên các mô não và dây thần kinh sẽ gây nên tình trạng đau phía trên và sau mắt; thị lực bị thay đổi; liệt một bên mặt; đồng tử giãn; sụp mi…

Ở một số trường hợp, túi phình không vỡ nhưng bị rò rỉ một lượng máu nhất định ra ngoài, gây nên triệu chứng đau đầu kèm tiếng kêu.

"Trong trường hợp cơn đau đầu dữ dội, xuất hiện đột ngột hoặc kết hợp với các triệu chứng bất thường khác, người bệnh cần đi khám ngay" - bác sĩ Nhu khuyến cáo.

Khi các túi phình bị vỡ, người bệnh sẽ cảm thấy đau đầu đột ngột và cực kỳ nghiêm trọng, kèm theo một số triệu chứng như hoa mắt, buồn nôn hoặc nôn mửa, cứng cổ, nhạy cảm với ánh sáng, co giật, mất ý thức thậm chí tim ngừng đập.

Không phải tất cả người bệnh phình động mạch não cần thiết phải điều trị. Bác sĩ sẽ điều trị phình mạch não nếu khối phình bị vỡ hoặc to, chèn ép các tổ chức xung quanh, túi phình động mạch não lớn.

Theo Phó Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, nhiều trường hợp người cao tuổi mắc phình mạch não nhưng không vỡ tìm đến gặp ông để được can thiệp phẫu thuật. Với những bệnh nhân cao tuổi, bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh sống chung an toàn và lành mạnh. Đó là do người cao tuổi, đặc biệt người mắc bệnh nền như huyết áp, đái tháo đường, nếu phẫu thuật sẽ gặp nhiều nguy cơ cao.

Với người trẻ mắc phình mạch não không vỡ, bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh kiểm tra định kỳ 6 tháng hoặc 1 năm/lần, nếu thấy túi phình to lên, biến dạng sẽ can thiệp. 

PGS.TS Đồng Văn Hệ khuyến cáo, huyết áp cao rất dễ gây vỡ phình mạch não, có thể dẫn tới tử vong nếu không phát hiện và cấp cứu kịp thời.

Do vậy, để phòng chống vỡ phình mạch não, theo khuyến cáo của chuyên gia, người dân nên kiểm soát huyết áp, không hút thuốc; giảm bớt rượu, bia; kiểm soát cân nặng, thường xuyên tập luyện, đặc biệt là chạy và đi bộ rất tốt cho tim mạch và giảm nguy cơ dị dạng mạch não.  

Giới quan sát nhận định, nếu triển khai thành công, chương trình sẽ nâng cấp đáng kể sức mạnh của Mỹ trong nhận diện mục tiêu nhanh chóng ở bất kỳ vị trí nào toàn cầu.

Bên cạnh đó, hợp đồng cũng hé lộ về bản chất mối quan hệ giữa công ty của Elon Musk - người đã tạo ra những tranh cãi xung quanh việc sử dụng liên lạc vệ tinh Starlink trong cuộc xung đột ở Ukraine.

Trong một tuyên bố chính thức, NRO cho biết họ đang phát triển hệ thống vệ tinh tinh vi dựa trên quan hệ đối tác với các cơ quan chính phủ, công ty, tổ chức nghiên cứu cũng như các quốc gia khác, song từ chối bình luận về mức độ tham gia của SpaceX.

“NRO đang phát triển hệ thống tình báo, giám sát và trinh sát trên không gian, có sức mạnh, linh hoạt và đa dạng nhất từng được ghi nhận trên thế giới”, đại diện cơ quan này nói.

Các nguồn tin cho hay, hệ thống vệ tinh có thể theo dõi mục tiêu trên mặt đất và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan quân sự và tình báo Mỹ. Về lý thuyết, điều này cho phép Washington nhanh chóng nắm bắt liên tục hình ảnh của mọi hoạt động trên mặt đất tại hầu hết địa điểm trên thế giới.

Theo Reuters, từ năm 2020 đến nay, đã có khoảng một chục nguyên mẫu vệ tinh được phóng lên cùng với các vệ tinh khác trên tên lửa Falcon 9 của SpaceX.

Dự án của SpaceX và Lầu Năm Góc, có tên “Starshield”, được thiết kế tách biệt hoàn toàn với Starlink - hệ thống Internet băng thông rộng đang khai thác thương mại của SpaceX với hơn 5.500 vệ tinh.

SpaceX thuộc sở hữu của Elon Musk - tỷ phú công nghệ nhà sáng lập Tesla và chủ công ty truyền thông xã hội X (Twitter). Việc lực lượng quân đội Kiev phụ thuộc vào liên lạc vệ tinh Starlink do công ty này cung cấp trong vùng xung đột khiến quan chức Mỹ không hài lòng khi bị “lấn lướt” bởi Musk.