Theo thoả thuận hợp tác, Viện nghiên cứu Tâm Anh (Tamri) sẽ tiếp nhận đào tạo về kỹ thuật xét nghiệm viêm gan siêu vi D từ Viện Nghiên cứu vi sinh và phòng chống dịch của Đại học Stanford (ViRx@Stanford). 

Việt Nam hiện có khoảng hơn 10 triệu người nhiễm viêm gan siêu vi B mạn tính. Các nghiên cứu cho thấy, người nhiễm đồng thời virus viêm gan B và D thì nguy cơ xơ gan và ung thư gan còn tăng gấp nhiều lần. Một trong những nguyên nhân được nghĩ tới là do virus viêm gan D. Tuy nhiên Việt Nam chưa thực hiện được xét nghiệm viêm gan D này. 

Từ đó, hợp tác giữa ViRx@Stanford và Tamri sẽ có ý nghĩa quan trọng trong chiến lược quản lý bệnh viêm gan do virus tại Việt Nam, mang lại những lợi ích lớn cho người bệnh. Đặc biệt, hiểu biết rõ về bệnh cảnh viêm gan siêu vi D tại Việt Nam cũng đóng góp nhiều thông tin quan trọng cho nhà khoa học trên thế giới hoàn thiện các thuốc tiềm năng điều trị căn bệnh nguy hiểm này.

Đại diện Viện nghiên cứu Tamri, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, GS. Nguyễn Văn Tuấn - Viện trưởng cũng nhấn mạnh, việc triển khai các hoạt động đào tạo, cập nhật khoa học và tiến tới triển khai xét nghiệm viêm gan D vừa giúp các bác sĩ Việt Nam có cơ hội tiếp cận với các hoạt động khoa học mới, đồng thời cũng giúp các nhà khoa học Hoa Kỳ có thêm nhiều thông tin từ thực tế lâm sàng, đóng góp cho quá trình nghiên cứu các bệnh lý và các phương pháp khám, chữa bệnh hiệu quả.

Để chuẩn bị cho sự kiện này, Tamri đã lựa chọn các chuyên gia, bác sĩ giỏi của Hệ thống ở Hà Nội và TP.HCM để đưa sang tiếp nhận đào tạo tại Stanford về cả lâm sàng (khám, chữa bệnh) và Labo (phòng xét nghiệm). Với lợi thế sở hữu 3 bệnh viện đa khoa lớn tại Hà Nội và TP.HCM, Tamri có hệ thống phòng Labo hiện đại, đội ngũ nhân sự chuyên môn cao, sẽ thuận lợi và nhanh chóng triển khai các kỹ thuật xét nghiệm quan trọng như viêm gan siêu vi D trên số lượng lớn ngay khi hoàn thành tiếp nhận đào tạo từ Stanford.

Chia sẻ tại lễ ký, ông David Entwistle, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Stanford Medicine, khẳng định, trong cuộc cách mạng công nghệ y sinh hiện nay, sự nỗ lực hợp tác về hệ thống y khoa của Đại học Stanford cùng với Bệnh viện Tâm Anh và Viện nghiên cứu Tâm Anh cho thấy việc tập hợp được những đơn vị đẳng cấp thế giới để tạo ra các nghiên cứu hàng đầu và tin rằng sự hợp tác với Tâm Anh sẽ tạo ra những phát minh khoa học mang lại lợi ích to lớn cho sức khỏe cộng đồng trong tương lai.

GS. Jeffrey Glenn - Viện trưởng Viện Vi sinh và chống dịch Stanford, chia sẻ, ông đã đến thăm Hệ thống BVĐK Tâm Anh và rất ấn tượng với cơ sở vật chất khám chữa bệnh hiện đại cũng như đội ngũ y bác sĩ và nhân viên tại đây. GS. Jeffrey Glenn đánh giá, việc Tâm Anh sở hữu hệ thống bệnh viện hàng đầu Việt Nam, viện nghiên cứu, hàng trăm trung tâm tiêm chủng vắc xin trên toàn quốc và còn xây dựng trường Đại học, chú trọng đặc biệt đến vấn đề chuẩn bị cho đại dịch và xây dựng năng lực khoa học cơ bản. Những điều này cho thấy Tâm Anh là một đối tác lý tưởng của Stanford.

Ngọc Minh

Bệnh nhân nghiện thuốc lá lâu năm bị đột quỵ đang điều trị tại Bệnh viện 108

Trường hợp thứ hai là nam bệnh nhân 44 tuổi ở Hà Nội, chuyển vào viện tối 15/12 trong tình trạng liệt nửa người trái, không nói được, ý thức lơ mơ, không tiếp xúc được. Bệnh nhân vào viện giờ thứ 3, được chẩn đoán liệt nửa người phải do nhồi máu não bán cầu trái, tắc động mạch não giữa trái.

Bệnh nhân đã được can thiệp lấy huyết khối và đặt stent đốc động mạch cảnh trong bên trái.

TS.BS Nguyễn Văn Tuyến, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Trung ương quân đội 108 cho biết, có 2 nhóm nguy cơ gây đột quỵ:

Nhóm thứ nhất, nguy cơ không thể thay đổi như tuổi tác, tuổi càng cao nguy cơ đột quỵ càng lớn, đặc biệt người trên 70 tuổi; chủng tộc da đen nguy cơ cao hơn da trắng, giới tính nam nguy cơ cao hơn nữ; do di truyền…

Thứ hai là nhóm nguy cơ có thể thay đổi như: Tăng huyết áp; đái tháo đường; hút thuốc lá; rối loạn chuyển hoá lipid máu; ít vận động; một số nguyên nhân khác như bệnh lý van tim; rung nhĩ; hẹp động mạch cảnh… Nguy cơ đột quỵ sẽ đặc biệt cao ở những người có từ 2-3 yếu tố nguy cơ trở lên.

“Nghiện thuốc lá lâu năm không chỉ có nguy cơ cao gây ung thư phổi mà còn là một yếu tố nguy hiểm của bệnh lý mạch máu, trong đó có mạch máu não và mạch vành. Hai người bệnh nói trên đều trẻ, tiền sử khoẻ mạnh, không tăng huyết áp, tiểu đường hay mỡ máu, tập thể dục thường xuyên. Yếu tố nguy cơ duy nhất là hút thuốc lá lâu năm”, TS Tuyến phân tích.

Thực tế trong thuốc lá có chất nicotine là thành phần có hại với mạch máu, làm suy giảm chức năng nội mạc của động mạch vành, động mạch não, từ đó giảm tổng hợp nito oxit là một trong những chất có lợi tránh co thắt mạch.

Khi chức năng nội mạc động mạch bị suy yếu, lòng mạch dễ lắng đọng xơ vữa, nguy cơ gây chít hẹp, tắc động mạch. Nếu mảng xơ vữa không ổn định có thể đứt vỡ hình thành cục máu đông thứ phát, từ đó gây nhồi máu cơ tim hoặc nhồi máu não, đột quỵ não.

* Tên bệnh nhân đã được thay đổi.

Thúy Hạnh

Dấu hiệu sớm cảnh báo đột quỵ ai cũng cần biết

Trên 30% ca đột quỵ đều có dấu hiệu cảnh báo sớm. Do vậy người dân cần phát hiện sớm để có phương án dự phòng.  

PGS Sean Cain và TS Andrew Phillips thuộc Viện Sức khỏe Tâm thần và Não bộ Turner từ Đại học Monash, Úc đã nghiên cứu những tác động của ánh sáng nhân tạo đối với não bộ và sinh lý con người. Theo đó, quá nhiều ánh sáng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người vì loại ánh sáng này làm rối loạn đồng hồ bên trong cơ thể (nhịp sinh học) vốn dựa vào chu kỳ ngày và đêm rõ ràng để có thể hoạt động tối ưu.

PGS Cain cho biết: “Sự cân bằng âm và dương cũng là sự cân bằng giữa ánh sáng và bóng tối. Và sự cân bằng này rất quan trọng đối với việc điều tiết hệ thống sinh lý học của chúng ta. Ánh sáng nhân tạo phá vỡ nhịp hoạt động này, làm rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe và là nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh mãn tính hơn”.

Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại có thể gây khó ngủ

Trong nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học Scientific Reports, PGS Cain và TS Phillips đã đánh giá tác động của môi trường chiếu sáng gia đình hiện đại và sự ảnh hưởng của chúng đến giấc ngủ. Các đối tượng tham gia nghiên cứu sẽ đeo một máy đo ánh sáng cá nhân (máy quang phổ) được phát triển bởi Kỹ sư Vineetha Kalavally đến từ Đại học Monash Malaysia, đồng tác giả của nghiên cứu.

Thiết bị mới này là một chiếc kẹp nhỏ có thể đeo ở nửa trên cơ thể, có khả năng đo tất cả các bước sóng ánh sáng. Quan trọng hơn, thiết bị này đo lường chính xác phản ứng của đồng hồ sinh học cơ thể con người với ánh sáng. Điều này cho phép thiết bị đánh giá việc tiếp xúc với ánh sáng vào buổi tối có tác động tiêu cực tới đồng hồ sinh học và giấc ngủ của con người, bao gồm cả việc làm giảm sản sinh hoóc-môn melatonin vốn giúp hỗ trợ giấc ngủ.

Ánh sáng xanh từ màn hình máy tính có thể ảnh hưởng đến sức khỏe

Gần một nửa số ngôi nhà tham gia vào nghiên cứu đã sử dụng lượng ánh sáng đủ để làm giảm 50% lượng melatonin trong cơ thể. Nghiên cứu cũng cho thấy vào những buổi tối mà các cá nhân tiếp xúc nhiều với ánh sáng, họ cũng sẽ khó ngủ hơn.

Đặc biệt, những ngôi nhà sử dụng đèn LED có độ chiếu sáng gây ảnh hưởng tới giấc ngủ gần gấp đôi so với những ngôi nhà có bóng đèn sợi đốt kiểu cũ. Điều này là do bóng đèn sợi đốt phát ra ánh sáng màu đỏ, trong khi hầu hết ánh sáng LED có màu xanh lam - giống như ánh sáng trên màn hình điện thoại và máy tính.

Thay đổi ánh sáng để giảm tác động tiêu cực

PGS Cain cho biết: “Nếu bạn coi toàn bộ lịch sử tiến hóa của loài người như một ngày 24 giờ, thì chúng ta mới chỉ kiểm soát được ánh sáng trong 77 giây cuối cùng của ngày đó. Chúng ta đã không tiến hóa để quen với việc kiểm soát được ánh sáng vì vậy cơ thể chúng ta không mong đợi ánh sáng vào những thời điểm không thích hợp. Và khi điều này xảy ra, toàn bộ hệ thống đồng hồ trong cơ thể chúng ta sẽ bị rối loạn, khiến chúng ta ngày càng cảm thấy mệt mỏi và kém vui vẻ.

Khi bạn làm gián đoạn giấc ngủ và nhịp sinh học, có thể có vô số tác động tiêu cực đến sức khỏe mãn tính. Các nhược điểm của cơ thể bạn sẽ bắt đầu xuất hiện. Ví dụ, nếu bạn là người có nhiều khả năng mắc bệnh tim mạch hay tiểu đường thì sẽ các bệnh này sẽ xuất hiện”.

Thay bóng đèn màu vàng ấm để cải thiện giấc ngủ

PGS Cain cũng cho hay, có thể thay đổi ánh sáng nhân tạo để giảm tác động tiêu cực bằng cách chọn đèn LED có màu vàng ấm thay vì màu xanh lam hoặc lắp công tắc điều chỉnh độ sáng để giảm ánh sáng trong nhà trước khi đi ngủ. Thay vì xem phim bằng máy tính ở khoảng cách gần thì sử dụng màn hình TV ở chế độ sáng nhẹ cũng có thể làm giảm tác động của ánh sáng xanh.

“Ánh sáng khiến tâm trạng tốt hơn, có lẽ đó là lý do tại sao vào ban đêm, nhiều người tìm kiếm ánh sáng bằng cách nhìn vào màn hình điện thoại. Đó cũng có thể là lý do tại sao hiện nay môi trường ngoài trời của chúng ta đang bị chiếu sáng quá mức, tạo ra ô nhiễm ánh sáng bởi điều đó khiến chúng ta cảm thấy an toàn, vui vẻ hơn. Không có ánh sáng khiến nhiều người suy nghĩ hỗn loạn và lo lắng vì trong bóng tối, họ ít có khả năng kiểm soát cảm xúc của mình hơn”, PSG Cain giải thích thêm.

Dù sợ bóng tối là có lý do, nhưng mỗi người cũng cần bóng tối để khôi phục sự cân bằng cho cơ thể và tâm trí.

Ngọc Minh