Đi họp phụ huynh giữa học kỳ I, cô giáo nhận xét có hơn một nửa học sinh trong lớp chưa đọc thông, viết thạo, trong đó có hơn 10 bạn vẫn còn 'mù chữ'. Tôi thấy chương trình cho học sinh lớp một ngày nay chẳng khác nào đào tạo thiên tài. Sang lớp 2 học sinh đã phải học phép nhân, chia, xác suất thống kê ở dạng cơ bản (đoán số lượng)... Ngay cả phụ huynh như tôi còn phải áp lực khi nhìn vào lượng kiến thức cấp tiểu học mà các con phải tiếp thu".

Đó là chia sẻ của độc giả RĐvề chương trình dạy và học với học sinh lớp một. Thực tế, rất nhiều phụ huynh có chung tâm lý sốt ruột vì "con mình chưa biết chữ gì" khi mới vào tiểu học. Dù Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định các trường mầm non không dạy chữ cho trẻ. Tuy nhiên, việc cho con học tiền tiểu học để đọc thông viết thạo, làm toán nhanh trước khi vào lớp một đã và đang trở thành một cuộc đua với các bậc cha mẹ.

>> Cú sốc 'duy nhất con mình chưa biết chữ khi vào lớp một'

Cùng chung nỗi trăn trở vì khối lượng kiến thức lớn mà con phải tiếp nhận từ lớp một, bạn đọc Phannghiađặt dấu hỏi: "Con tôi vừa hoàn thành chương trình lớp một. Quả thật, chương trình lớp một bây giờ rất khác so với ngày trước tôi được học. Mỗi lần ngồi vào bàn học cùng con, thấy con đọc, viết, rồi làm toán, tôi lại ngơ ngác, ngỡ ngàng, với hàng tá câu hỏi: vì sao trẻ lớp một đã phải học những thứ như vậy rồi? Các nhà giáo dục muốn gì ở em trẻ ngày nay?

Khi xưa, tôi vào lớp một mới bắt đầu tiếp cận mặt chữ, và tập làm quen các con số. Vậy mà giờ đây, các bé lớp một học ngày hai buổi sáng - chiều, đã phải nghe đọc để viết một đoạn văn 5-7 câu, đọc một đoạn văn để trả lời các câu hỏi, cộng trừ hai con số... Con mà theo được thì tôi đánh giá là quá giỏi rồi, chắc chắn hơn ba mẹ ngày xưa rất nhiều.

Tôi thật sự chỉ muốn con về nhà được nghỉ ngơi, vui chơi, không bị ép học, cảm thấy vui vẻ thì học, có cảm giác hết tập trung, hoặc mỏi tay, mỏi miệng, không vui vẻ nữa là tôi cho nghỉ đi chơi. Lớp một việc gì phải bắt các bé đọc thông viết thạo, làm toán nhanh?".

Thông tin cho biết, bé L. sống cùng bố - người còn bận rộn với những nỗi lo cơm áo mà không có thời gian để mắt đến con gái tuổi dậy thì. Mẹ bỏ đi từ khi bé mới 1 tuổi, nên L. thiếu vắng sự chăm sóc của người phụ nữ trong gia đình. 

Một cô bé khác, 15 tuổi ở huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau cũng gặp thảm kịch tương tự. Bé sống cùng ông bà nội, cô và dượng sau khi cha mẹ ly hôn. Đau lòng hơn, theo lời khai của em và sự thú nhận của thủ phạm, em đã bị tất cả 7 người xâm hại tình dục nhiều lần từ năm 7 tuổi.

Những vụ việc đau lòng vẫn liên tục xảy ra, cả ở nông thôn, miền núi lẫn thành thị. Điểm chung của những trường hợp này là bản thân đứa trẻ không biết cách bảo vệ bản thân, không biết hành vi của thủ phạm với mình là không được phép. 

Chia sẻ về chủ đề này, bác sĩ, chuyên gia giáo dục giới tính Nguyễn Lan Hải cho biết, theo thống kê, 86% những đứa trẻ thoát được khỏi những vụ bắt giữ với ý đồ xấu đều là do các bé đã được huấn luyện để tự cứu mình trước khi nhận được trợ giúp.

Trong rất nhiều bài giảng về chủ đề phòng tránh xâm hại tình dục ở trẻ em, bác sĩ Hải luôn nói đến 5 dấu hiệu báo động nguy cơ bị xâm hại tình dục dễ nhận biết nhất, gồm có: Báo động nhìn, báo động nói, báo động chạm, báo động một mình và báo động ôm. 

“Khi trẻ mới 3-4 tuổi, chúng ta đã có thể dạy trẻ một kỹ năng, đó là không nên để người khác nhìn chằm chằm vào vùng đồ lót của mình. Nếu một người nhìn chằm chằm vào các bộ phận trên cơ thể, khiến bé cảm thấy khác lạ, không thoải mái thì nên tức khắc rời đi, chạy đến chỗ mình cảm thấy an toàn”.

“Thứ hai là báo động nói. Chúng ta hãy dạy trẻ cảnh giác với những người chọn bộ phận cơ thể của trẻ để khen. Là người lớn, chúng ta cũng chỉ nên khen những phẩm chất của một đứa trẻ, thay vì khen những bộ phận cơ thể của bé. Ví dụ như nên khen trẻ siêng năng, ngoan ngoãn, tự giác, biết giúp đỡ… thay vì khen mông, đùi múp rụp, chân dài, môi đỏ…”.

Báo động chạm hay còn gọi là báo động cấp 3, tức là khi người khác có những hành động chạm đến cơ thể của trẻ như: Bẹo má, vuốt tay, kéo vào lòng, phát vào mông, thậm chí là giúp chỉnh sửa trang phục của bé để có cơ hội chạm vào cơ thể bé dù ở trong hay ngoài.  

Bác sĩ Hải khuyên, khi kẻ đối diện đã có những hành vi ở cấp độ này, trẻ nên thực hiện nguyên tắc 3 bước “No – Go – Tell” – tức là "Nói không, Chạy ra chỗ khác và Kể cho người lớn nghe".

Báo động thứ tư là báo động một mình – tức là khi kẻ xấu tìm cách để ở một mình với trẻ. “Thường thì kẻ xấu sẽ không dám làm gì ‘con mồi’ khi ở chỗ đông người, có ánh sáng, mà thường dụ dỗ ‘con mồi’ rời đi đến chỗ vắng, tối. 

Cũng có những kẻ rất tinh vi, tỏ ra phớt lờ và không đưa ra lời gợi ý nào cả, nhưng lại cố tình đưa ra tình huống khiến trẻ tự nguyện cùng với mình đến những chỗ không có bố mẹ, người thân.

Không hề khó để làm được điều này với trẻ nếu các con chưa được dạy các kỹ năng bảo vệ bản thân. Nếu một đứa trẻ đã được trang bị kỹ năng, sẽ biết đặt câu hỏi ‘tại sao không phải một nhóm, mà lại là chỉ có một mình mình?”.

Báo động cuối cùng là báo động ôm. Báo động ôm không chỉ là hành vi ôm trẻ vào người, mà bao gồm cả những hành vi níu kéo, bắt giữ, khóa cửa, kéo vào lòng, ép vào tường… Báo động ôm thường xảy ra khi đã trải qua 4 loại báo động kia.

Bác sĩ Lan Hải cho rằng, thực ra khi đã xảy ra báo động ôm thì những kỹ năng phòng vệ thông thường mà trẻ hay được học sẽ ít có tác dụng trong việc thoát thân, ngược lại dễ gây ra phản ứng bị kiểm soát chặt hơn. 

Bà cho rằng, những kỹ năng thoát hiểm nên được dạy riêng 1-1 cho trẻ, tránh phổ biến rộng rãi trên truyền thông vì thủ phạm cũng sẽ biết để đối phó. 

Bác sĩ Hải cho rằng, mỗi đứa trẻ nên được dạy 5 dấu hiệu nhận biết nguy cơ xâm hại tình dục này, vừa để tự bảo vệ bản thân, vừa là để không vô tình trở thành thủ phạm khi vui chơi, trêu đùa bạn bè. 

Những người 'vá lành' tổn thương cho trẻ bị xâm hại, sống lang thang

Điều đặc biệt ở loại cây này chính là thứ rượu có mùi vị đặc trưng được "ủ" sâu trong thân cây. Đó chính là rượu Đóak.

Đối với cư dân xã Đắk Plinh nơi đây, rượu từ cây Đóak được xem như là một thức uống hảo hạng khó gì có thể sánh bằng.

Được biết, đầu tháng Giêng là thời điểm cây Đóak bắt đầu trổ bông, kết trái và cho ra thứ rượu thơm nồng nhất.

Chia sẻ của những người thu hoạch, khi lấy rượu, phải lựa những cây có tuổi thọ hơn 15 năm. Lúc này rễ cây đã đâm sâu vào lòng đất, hấp thụ chất dinh dưỡng từ nước suối thiên nhiên, từ đó cho ra hương vị ngọt dịu nhẹ đặc trưng của rượu.

Bên cạnh đó, khoảng cách từ cây đến bờ suối cũng là một trong những yếu tố quyết định độ ngon của rượu.

Trong đó, những cây Đóak mọc xa bờ suối sẽ tiết ra ít rượu hơn bình thường, còn những cây mọc cạnh bờ suối lại cho ra thứ rượu có mùi vị hơi chua.

Sau nhiều lần quan sát và thử nghiệm, cư dân xã Đắk Plinh đã nhận ra khoảng cách lý tưởng để cây Đóak cho ra hương vị rượu ngon nhất là vị trí cách bờ suối khoảng 30m.

Để thu hoạch rượu cây Đóak, người làm cần chuẩn bị một chiếc rìu thật bén, đo khoảng cách từ ngọn ra cuống cây tầm 2 gang tay, rồi chặt một nhát thật dứt khoát.

Nghe thì có vẻ đơn giản nhưng trên thực tế đây là công việc đòi hỏi độ chính xác cao, vì kỹ thuật chặt cây sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của rượu.

Khi được thu hoạch đúng cách thì loại cây này sẽ cho ra thứ rượu màu trắng, có chút vị cay cay tê tê, mùi thơm nồng và hoàn toàn không gây ra tình trạng say xỉn cho người uống.

Với những người thợ lành nghề tại Gia Lai, chỉ cần khoảng 10 phút là có thể thu hoạch được 5 lít rượu Đóak.

Ngoài ra, một chiếc thang thật cao sẽ là "trợ thủ đắc lực" giúp cho việc thu hoạch rượu trở nên dễ dàng và an toàn hơn.

Tuy rượu Đóak được bán trên thị trường với giá chỉ khoảng từ 15.000 đồng/lít, nhưng người thợ có tay nghề cao thì việc kiếm đủ tiền trang trải cuộc sống là một việc hoàn toàn khả thi.

Theo Dân trí

Ngày hai buổi sáng, chiều, những người này vác vợt, lội xuống đồng hoang săn tìm loại thức ăn cao cấp cho chim cảnh. Nghề trông giản hơn nhưng đem lại thu nhập khá giữa mùa bão giá.