Thu phí bắt buộc vốn là hướng đi của thế giới, nhưng chưa phổ biến ở Việt Nam

Ưu điểm của phương pháp thu phí này là dù người đọc có đến từ mạng xã hội nào đi chăng nữa, cơ quan báo chí cũng sẽ tối đa hóa được nguồn thu. Phần chia sẻ doanh thu cho nhà mạng cũng chỉ dao động từ 12% đến 15%. 

Nhược điểm là, với hình thức này, người đọc có thể tìm cách vô hiệu hóa hệ thống để gian lận, hoặc chia sẻ nhau dùng chung tài khoản. Do đó, phương thức thu phí thuê bao tháng còn bộc lộ những hạn chế nhất định ở cả trên thế giới, trong nhiều lĩnh vực khác nhau chứ không riêng gì báo chí. 

Bán quảng cáo cho Facebook

Với những đơn vị cung cấp báo chí miễn phí hiện nay, có hai phương thức phổ biến để kiếm nguồn thu từ Facebook, đó là Instant Articles và In-Stream Ads.

Trong đó, phương thức đầu tiên đã được Facebook giới thiệu ở Việt Nam từ năm 2016, còn phương thức thứ hai hiện chỉ mới đang thử nghiệm hạn chế ở một số quốc gia. Nói một cách ngắn gọn, mô hình Instant Articles là bán quảng cáo cho các bài viết trên mobile, còn In-Stream Ads là bán quảng cáo trong các bản tin, phóng sự dạng video.

Instant Articles đang được một số cơ quan báo chí Việt Nam áp dụng

Điểm khác biệt cơ bản khi các cơ quan báo chí sử dụng mô hình này là giảm tải được băng thông, tối ưu hóa nguồn thu quảng cáo. Nhược điểm là hình thức bán quảng cáo này sẽ vô cùng bị động, phụ thuộc vào chính sách có thể thay đổi liên tục của Facebook. Đấy là chưa kể RPM (doanh thu mỗi một nghìn lượt hiển thị) ở thị trường như Việt Nam là rất thấp so với các nước như Anh, Mỹ. 

Bù lại, các bài viết, video gắn với fanpage tích xanh của các cơ quan báo chí thường được ưu tiên đề xuất. Và do đó, nội dung được phân phối rộng hơn, view cao hơn, doanh thu là đều đặn hơn, ngay cả khi đó là những nội dung đã cũ. 

Lượng người xem tin tức trên Facebook khá cao, tuy nhiên Facebook vừa tắt quảng cáo In-Stream Ads ở Việt Nam

Tuy nhiên, điểm khó của mô hình này là các cơ quan báo chí phải xây dựng một hệ thống nội dung đi kèm fanpage chất lượng, hướng đến đối tượng người đọc đặc trưng trên Facebook. Để làm được điều này, phải có sự đầu tư lâu dài và chuyên nghiệp không khác gì một đơn vị truyền thông đa phương tiện.

Hiện tại, một số tờ báo lớn như VnExpress, Tiền Phong đã bước đầu thử nghiệm với Instant Articles. Còn với In-Stream Ads, VTV là đơn vị tiên phong nhờ tính đặc thù của báo chí truyền hình giúp việc phân phối nội dung video qua Facebook là tương đối thuận tiện.

Bán quảng cáo cho YouTube

Cũng như Facebook, bán quảng cáo cho YouTube là phương thức được nhiều tờ báo chính thống lựa chọn. Mặc dù là nền tảng chuyên về video dài, YouTube không hề có rào cản nào cho các nhà sáng tạo nội dung, bất kể họ làm việc trong lĩnh vực hay ngành nghề nào.

Dù không phải video nào cũng được bật quảng cáo, nhưng nguồn thu ổn định từ YouTube là hoàn toàn có thể

Ưu nhược điểm của mô hình này cũng tương tự như Facebook. Khác biệt, nếu có, có chăng là thời lượng xem trên YouTube kéo dài, do đó các video phóng sự dài kỳ hoặc livestream về những đề tài nóng của xã hội chiếm ưu thế hơn là những bản tin tổng hợp ngắn. 

Ngoài các đơn vị báo truyền hình, các cơ quan báo điện tử cũng đã bắt tay vào thực hiện video trên YouTube theo dạng đọc bản tin tổng hợp có kèm hình ảnh. Các kênh YouTube nổi bật có thể kể đến là Thanh Niên hay Tuổi Trẻ.

Và tương lai

Trong một môi trường Internet vận động và biến đổi không ngừng, một thách thức rất lớn với các cơ quan báo chí chính là phải luôn tìm cách thích nghi và dung hòa nhiều yếu tố khách quan lẫn chủ quan, chẳng hạn như không sa đà vào giật tít câu view nhưng vẫn phải đảm bảo có người đọc, để từ đó tạo ra doanh thu. 

Kênh tin tức VTV24 đã có 1 triệu người theo dõi

Với sự lớn mạnh không ngừng của TikTok, các đơn vị như VTV hay VTC đã bắt đầu có kênh riêng để thu hút người xem, đón đầu lượng độc giả trẻ xem bản tin trên nền tảng này. Đây là một tín hiệu hết sức tích cực. 

Nhìn chung, để có một nguồn thu ổn định từ độc giả mạng, báo chí không chỉ cần làm tốt nhiệm vụ chuyên môn, mà còn phải đi đầu trong việc tìm tòi, khám phá các nền tảng mạng xã hội nhiều người dùng nhất hiện nay. Từ đó, các tờ báo có thể vạch ra chiến lược đúng đắn tiếp cận người đọc, thích nghi với thời đại số để không bị mất doanh thu quảng cáo vào tay các mạng xã hội. 

Phương Nguyễn

Đi tìm lời giải cho bài toán kinh tế báo chí

Làm kinh tế trong báo chí là nhu cầu cần thiết của nền kinh tế, song trên thực tế, câu chuyện kinh tế báo chí vẫn còn nhiều tâm tư, cần có sự thay đổi từ nhiều bên liên quan.

Theo đó, trong quá trình trải nghiệm phiên bản mới toanh của Erangeltrên Test Server, ChocoTaco đã ghi được một kill hoàn toàn nằm ngoài dự tính.

Sau khi bắn một viên Kar98K, ChocoTaco đã ngay lập tức đổi sang AKM để bắn nổ xe máy. Theo thói quen, streamer này nhanh tay hoán đổi sang Kar98KK nhưng nhận ra anh không thể kiểm soát được nó.

Ban đầu, ChocoTaco nghĩ rằng đây có thể là một bug khiến anh không thể ngắm bắn nhanh Kar98K sau khi thực hiện thao tác đổi súng. Tuy nhiên, nó không hề đơn giản như vậy.

ChocoTaco buộc phải hướng tâm ngắm xuống (bằng tổ hợp phím ASD) mới nhả được đạn buộc Twitch streamer lừng danh này phải thốt lên, “Hmmm, hãy sửa nó đi nhé (PUBG Corp).”

Cũng chính lúc đó, “phép màu” đã xảy ra. Khi đang nhìn về hướng Prison trong một dãy nhà kế bên khu Shelter, ChocoTaco quyết định thử nghiệm bug thêm một lần nữa. Một viên Kar98K ngẫu nhiên sau đó đã giúp anh chàng này hạ được đối thủ ở khoảng cách 401m!

Đó là một phát súng đáng kinh ngạc, nó khiến ChocoTaco phải bật cười và hét lên, “Cái gì cơ?!”.

Một người xem livestream đã nhanh chóng kiểm tra lại đoạn replay để xem chính xác điều gì đã xảy ra. Thông qua đó, chúng ta biết được ChocoTaco bất ngờ hạ gục một người chơi vốn đã bị knockout từ trước ở khoảng cách không tưởng nhờ một pha ngắm bắn không có chủ ý.

Ở trận đấu sau, ai đó đã đặt câu hỏi cho ChocoTaco rằng, liệu anh có report người chơi tiêu diệt anh bằng cách đó không. Streamer đáp: “Vâng, có lẽ là như vậy.”

Rõ ràng không chỉ có ChocoTaco mới đặt ra nghi vấn về tính minh bạch trong những tình huống “ảo diệu” như vậy. Và đây được coi là một phản hồi có giá trị để PUBG Corp nhanh chóng hoàn thiện bản Update 4.1 trước khi tính tới chuyện khai mạc Season 4 trên Live Server của PUBGtrong thời gian tới.

ABC (Theo Dexerto)