Chia sẻ tại toạ đàm về dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai và sau sinh vừa diễn ra tại Hà Nội, PGS.TS Đinh Duy Ánh, Giám đốc BV Phụ sản Hà Nội nêu thực trạng đáng báo động về tình trạng các bà bầu tự ý bổ sung sắt, canxi, thuốc bổ.

Uống thừa có thể gây suy gan

PGS Ánh cho biết, từ xưa đến nay, giai đoạn mang bầu đều chia làm 3 giai đoạn, theo từng quý và giai đoạn sau sinh. Ở mỗi giai đoạn của thai kỳ sẽ có những nhu cầu dinh dưỡng khác nhau.

“Thực tế, hàng ngày chúng tôi nhìn thấy rất nhiều đơn thuốc của BS kê cho thai phụ không đạt yêu cầu khi cả 3 quý mang thai và sau sinh đều kê uống mỗi ngày 1 viên sắt, 1 viên canxi, 1 viên thuốc bổ tổng hợp. Việc bổ sung như nhau ở mọi giai đoạn là không đúng, không khoa học”, PGS Ánh nói.

PGS.TS Đinh Duy Ánh (phải). Ảnh: T.Hạnh

BS dẫn chứng thêm, từng có sản phụ uống đơn thuốc dài nửa trang giấy. Bổ sung thừa như vậy không chỉ khiến mẹ bị suy gan, tiêu hoá, táo bón, căng thẳng thần kinh, mệt mỏi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến thai nhi.

Theo BS Ánh, trong giai đoạn đầu, khi mới hình thành bào thai, cần nhất axit folic để phát triển não bộ do lúc này bào thai mới như cái mầm, sau đó to dần như con nòng nọc và đến 12 tuần mới có đủ xương, thân mình.

Giai đoạn 2, nhu cầu sắt và can xi tăng dần, nhưng chưa cần nhiều như giai đoạn cuối. 3 tháng cuối là thời điểm quan trọng để thai phát triển xương, giai đoạn này trẻ có thể tăng 700-1kg/tháng. Đến giai đoạn sau sinh, mẹ cũng cần rất nhiều canxi vì vi chất này dễ mất qua sữa mẹ.

BS Ánh khuyến cáo, phụ nữ mang thai cần đi khám thai định kỳ để được sử dụng thuốc, vitamin bổ sung phù hợp. Phải xem nhu cầu cơ thể ra sao, có người phải uống 2 viên/ngày mới đủ.

Đặc biệt lưu ý dinh dưỡng 3 tuần đầu

BS Nguyễn Hoàng Anh, nguyên giảng viên ĐH Y Hà Nội cho biết, có khoảng 85% phụ nữ bị ốm nghén, xuất phát từ việc cơ thể người mẹ tạo ra phản ứng khi nhận diện thấy một vật lạ. Có người nghén ít, nghén nhiều, có người nôn tới rách thực quản, chảy máu dạ dày, phải truyền dịch.

Trong giai đoạn ốm nghén, do bị nôn nhiều nên nhiều bà bầu ăn ít hoặc chỉ ăn những thứ mình thích, nên nguy cơ thiếu dinh dưỡng càng lớn.

BS Hoàng Anh đặc biệt lưu ý giai đoạn 3 tuần đầu hình thành thai nhi. Ảnh: T.Hạnh

“Tuy nhiên việc cứ cố ép các bà bầu ăn 2-3 quả trứng ngỗng/ngày để con thông minh hoặc ép kiêng khem thứ này, thứ khác là nhận thức hết sức sai lầm, gây áp lực cho người phụ nữ khi mang thai”, BS Hoàng Anh chia sẻ.

Kể lại câu chuyện của bản thân, BS Hoàng Anh cho biết khi vừa sinh con đầu lòng, cơ thể rất mệt và đói nhưng chờ mãi không thấy chồng mang cơm đến, hỏi ra mới biết phải đợi đi mua cá chép để nấu cháo.

Theo BS Hoàng Anh, những tháng đầu mang thai là khoảng thời gian rất nhạy cảm, hình thành cấu trúc bào thai nên dinh dưỡng đủ vô cùng quan trọng, đặc biệt là trong 3-4 tuần đầu.

Ống thần kinh thai nhi là nền tảng cốt lõi để phát triển thành hệ thần kinh hoàn thiện sau này, gồm não bộ, hộp sọ, tủy sống và xương sống. Ống thần kinh bắt đầu hình thành từ ngày thứ 18 và đến 21- 28 sẽ khép kín hoàn toàn. Nếu thiếu axit folic trong giai đoạn này, ống thần kinh sẽ không khép kín, gây dị tật cho thai nhi.

Thực tế, khi người mẹ thấy chậm kinh thì thai đã được 14 ngày, do đó cần bổ sung kịp thời axit folic để giúp ngăn ngừa các dị tật ống thần kinh khiến trẻ kém phát triển.

Ngoài uống axit folic, nước cam cũng là loại thực phẩm chứa rất nhiều loại vitamin này nhưng không nhiều thai phụ biết.

Cũng theo BS Hoàng Anh, việc thiếu hụt dinh dưỡng có thể khiến người mẹ dễ mắc trầm cảm sau sinh hơn.

Cụ thể, việc ép phụ nữ sau sinh phải ăn kiêng có thể khiến cơ thể thiếu magie, selen, vitamin B6, B1... khiến cơ thể mệt mỏi, dễ stress.

Mẹ bầu có nên dùng son không?

Các loại mỹ phẩm đều được khuyến cáo là nên hạn chế sử dụng với mẹ bầu bởi các chất độc hại trong đó có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi. 

Phát triển theo hơi hướng mang cảm nhận về chuỗi không gian - chứa đựng những cảm xúc đa chiều, ấm áp, bình yên và thanh tịnh. Gia chủ với tâm hồn hướng Phật, yêu thích cây xanh và những điều tự nhiên nhất của tạo hóa.

Ngoài ra, không gian ở đây như bức tranh thiên nhiên độc đáo, được kiến tạo bởi các ô cửa sổ nhìn ra loài cây yêu thích, nổi bật trên nền tường đá thô mộc. 

Không gian tiếp khách và diễn ra những hoạt động chung của cả nhà. 

Khu vực ăn uống, quây quần cùng người thân bên mâm cơm.

Phòng thờ và không gian thiền. 

Các phòng ngủ đưa con người về trạng thái tĩnh tại, dễ chịu nhất. 

Toàn bộ công trình được phủ đầy bởi các món đồ nội thất độc đáo từ gỗ và đá, đem lại những cảm nhận mộc mạc, yên bình. 

Quỳnh Nga

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi người trưởng thành không nên ăn quá 5g muối/ngày. Trong khi đó, một gói gia vị mì có thể chứa tới 4g muối, tương đương 80% nhu cầu, một chiếc xúc xích có khoảng 1,6g muối. Tổng cộng hai loại thực phẩm này đã vượt quá mức 5g. Bởi vậy, theo Healthtime, mọi người dù dùng mì ăn liền với bất cứ loại thực phẩm gì, đặc biệt là đồ chế biến sẵn, cần giảm lượng gia vị cho vào.  

Ngoài ra, mọi người nên bổ sung thêm các loại rau như xà lách, mồng tơi, cà chua, cải để bổ sung lượng vitamin và chất xơ. 

Trứng và thịt xông khói: Khó chịu bụng

Đây là món ăn sáng kiểu châu Âu nhưng giờ cũng phổ biến ở các nước khác. Dù vậy, theo India, hai loại thực phẩm này có hàm lượng protein cao và gây nặng bụng. Sẽ mất nhiều thời gian hơn để tiêu hóa cả hai. 

Bia và hải sản: Nguy cơ bệnh gout

Vừa uống bia lạnh vừa thưởng thức hải sản thơm ngon khiến nhiều người cảm thấy sảng khoái. Tuy nhiên, hầu hết hải sản chứa nhiều purine và bia chứa hàm lượng purine cao bậc nhất trong số đồ uống có cồn. Uống nhiều bia không chỉ làm tăng lipid máu còn có thể làm tăng nhanh nồng độ axit uric trong máu. 

Kết hợp lượng lớn bia và hải sản sẽ đẩy nhanh quá trình tích tụ axit lactic do thức ăn tạo ra trong cơ thể và ức chế quá trình bài tiết axit uric, từ đó gây ra các cơn gout cấp. 

Theo Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát bệnh tật Trung Quốc, nếu nồng độ axit uric đã rất cao, bạn cần kiểm soát chặt chẽ việc ăn hải sản và nội tạng động vật. Nếu như chỉ số trên ổn định, không bị bệnh gout, mọi người vẫn có thể ăn hải sản nhưng cũng không nên quá thường xuyên. 

Lẩu và đồ uống có đá: Hại dạ dày

Khi ăn lẩu cay nóng, mọi người thích uống nước lạnh để giải nhiệt, cảm giác thật dễ chịu. Tuy nhiên, Bệnh viện Y học cổ truyền Trung Quốc tỉnh Quảng Đông nhắc nhở rằng đây là một thói quen không tốt. 

Tiếp xúc nóng, lạnh đột ngột sẽ khiến thực quản và thành dạ dày giãn nở, bị kích thích thất thường trong thời gian ngắn. Ngoài ra, mạch máu và tuyến thượng thận thay đổi mạnh mẽ dễ khiến người có chức năng tim yếu, huyết áp cao có nguy cơ bị tăng huyết áp.

Cam quýt và sữa: Gây đau bụng

Tiến sĩ người Ấn Độ Anshu Vatsyan giải thích: “Các loại trái cây, đặc biệt là loại có múi như cam quýt không nên ăn cùng với sữa hoặc sữa chua. Sự kết hợp này dễ dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe đường ruột khác”. 

Sự hiện diện của vitamin C và axit citric trong thực phẩm chua như cam quýt khi kết hợp với sữa có thể dẫn đến trào ngược axit, ợ chua, đau dạ dày, dị ứng, tức ngực.

Những món ăn ngon nhưng tối kỵ nhau