Khi cuộc họp báo diễn ra được gần 4 giờ đồng hồ, ông Putin nhận được câu hỏi từ một sinh viên ở thành phố St. Petersburg. Điều đặc biệt là sinh viên này đã sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo nên hình ảnh và giọng nói của Tổng thống Nga khi đặt câu hỏi.

"Ngài Vladimir Vladimirovich, xin hỏi việc ngài sử dụng thế thân có đúng hay không? Và ngài nhận xét thế nào về những đe dọa mà AI mang lại cho con người", người sinh viên đặt câu hỏi.

Sự xuất hiện của hình ảnh giống hệt mình khiến ông Putin thoáng giật mình, nhưng đã nhanh chóng lấy lại bình tĩnh để trả lời câu hỏi. "Tôi thấy bạn có thể tạo ra hình ảnh và giọng nói của tôi. Nhưng tôi khẳng định rằng chỉ có một người duy nhất giống tôi hoàn toàn, đó là tôi. Nhân tiện thì phiên bản AI của bạn là thế thân đầu tiên của tôi", chủ nhân Điện Kremlin đáp.

Cũng liên quan đến vấn đề AI, một bé gái 8 tuổi tên Arina đã bày tỏ sự lo ngại về viễn cảnh robot thay thế người thân của cô bé. "Chúng cháu được dạy ở trường rằng robot có thể thay thế con người trong tương lai. Liệu chúng có thể thay thế cha, mẹ và bà của cháu không?", Arina hỏi.

"Arina à, ta có thể đảm bảo là không có công nghệ nào có thể thay thế cha, mẹ, và bà của cháu. Đó là điều cháu cần ghi nhớ", ông Putin trả lời cô bé 8 tuổi.

Trong buổi họp báo, chủ nhân Điện Kremlin còn nhận được một lời "cầu cứu" về giá trứng gà từ bà Irina Akopova, một phụ nữ đã về hưu. "Ngài Vladimir Vladimirovich, giá trứng và thịt gà gần đây đều tăng vọt. Lương hưu của chúng tôi không nhiều nhặn gì, xin hãy giúp chúng tôi giải quyết vấn đề này. Tôi rất biết ơn và trông cậy vào sự giúp đỡ của ngài", bà Akopova nói.

"Tôi xin lỗi về điều này, đây là thất bại trong hoạt động của chính phủ. Tôi xin hứa rằng tình trạng này sẽ được khắc phục nhanh chóng", ông Putin trả lời. Đây là một trong những lần hiếm hoi Tổng thống Nga công khai xin lỗi người dân trên sóng truyền hình trực tiếp.

Trong cuộc họp báo kéo dài hơn 4 giờ đồng hồ, ông Putin đã trả lời tổng cộng 67 câu hỏi. Đây là lần tổ chức họp báo thường niên thứ 16 của chủ nhân Điện Kremlin kể từ năm 2001.

Tổng thống Putin so sánh xung đột ở Ukraine và Dải Gaza

PGS TS Nguyễn Phong Điền:Trong 5 năm trở lại đây, hầu hết các cơ sở giáo dục đại học (GDĐH) trong nước đã có những quan tâm rõ ràng đối với công tác đào tạo tiến sĩ.

Các cơ sở coi trọng chất lượng đầu vào, đầu ra của NCS, lựa chọn chuyên gia, giáo viên người hướng dẫn có chuyên môn tốt, có kinh nghiệm để tham gia đào tạo, hướng dẫn NCS. Đồng thời, có những chiến lược đầu tư cơ sở vật chất, cấp kinh phí thực hiện nghiên cứu, hình thành nhóm nghiên cứu, hợp tác trao đổi khoa học với nước ngoài…

Chất lượng nghiên cứu của NCS thể hiện qua chất lượng đề tài, sản phẩm khoa học của NCS như luận án có tính khoa học, thực tiễn cao; NCS có ít nhất 1 bài báo đăng trên các tạp chí ISI/Scopus; có sở hữu trí tuệ, có phát minh, sáng chế, giải pháp hữu ích, và có cả sản phẩm thực tiễn mang lại hiệu quả cao cho xã hội. Cũng phải kể đến cả việc NCS tốt nghiệp đúng hạn, hoàn thành chương trình nghiên cứu đúng theo kế hoạch được giao.

Lấy ví dụ tại Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, trung bình hàng năm có khoảng 75 NCS bảo vệ, mỗi nghiên cứu sinh có 5 đến 6 công trình công bố, tỷ lệ công bố trên các tạp chí ISI/Scopus đạt trên 35%, tỷ lệ bảo vệ thành công đạt trên 70 %.

Nhiều NCS khi bảo vệ có trên 2 bài báo ISI, đăng bài trên tạp chí Q1 có chỉ số IF>3. Đây là những dấu hiệu tích cực cho thấy chất lượng nghiên cứu đã dần tiệm cận chất lượng của các trường đại học danh tiếng trong khu vực và thế giới.

PGS.TS Nguyễn Phong Điền. Ảnh: Trường ĐH Bách khoa Hà Nội

PV: Bộ GD-ĐT mới đây đã ban hành Quy chế tuyển sinh và đào tạo tiến sĩ mới, thay thế quy chế cũ. Liệu có cần thiết có những điều chỉnh, thay đổi không, thưa ông?

PGS TS Nguyễn Phong Điền:Cho đến hiện tại, các cơ sở GDĐH đang áp dụng Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ được ban hành kèm theo Thông tư số 08/2017/TT-BGDĐT ngày 04/4/2017 của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT.

Quy chế 08 này có nhiều điểm mới, đột phá. Tuy nhiên, sau 4 năm thực hiện cần có sự bổ sung, chỉnh sửa sao cho phù hợp với điều kiện, tình hình thực tế của Việt Nam, bảo đảm nâng cao chất lượng của đào tạo tiến sĩ trong nước tiệm cận với các tiêu chuẩn đào tạo tiến sĩ của khu vực và trên thế giới. Đặc biệt là bảo đảm thực hiện những quy định của Luật GDĐH 2018 và Nghị định số 99/2019/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết và thi hành một số điều của Luật GDĐH 2018.

Có thể thấy, 4 năm qua, số lượng tuyển sinh giảm rõ rệt. Trung bình cả nước chỉ đạt khoảng 35% chỉ tiêu tuyển sinh so với những năm 2015.

Bên cạnh đó, chuẩn đầu vào tương đương IELTS 5.0 là rào cản cho ứng viên các ngành kỹ thuật, công nghệ. Yêu cầu đầu ra cần có bài báo quốc tế chưa phù hợp với một số ngành xã hội, lý luận,…

Vì thế, tôi cho rằng, việc đưa ra quy chế mới là rất cần thiết, khắc phục điểm chưa phù hợp, nhưng vẫn đảm bảo kế thừa những quy định mang tính tích cực và khả thi, ổn định và gắn với thực tế triển khai hoạt động đào tạo trình độ tiến sĩ.

Có ý kiến cho rằng quy chế mới đã “hạ chuẩn” trong đào tạo tiến sĩ khi công nhận bài báo trên tạp chí có uy tín trong nước. Ông nghĩ sao về điều này?

PGS TS Nguyễn Phong Điền:Chất lượng đào tạo nằm ở nhiều yếu tố. Bên cạnh thầy giỏi, cơ sở vật chất tốt, đầu tư cho nghiên cứu chính sách thu hút người học giỏi, chương trình đào tạo tiên tiến…, còn rất cần chú ý đến chất lượng công trình nghiên cứu, chất lượng luận án, sản phẩm khoa học công nghệ (bài báo, phát minh sáng chế, giải pháp hữu ích, sản phẩm áp dụng thực tiễn…).

Trong đó, nhiều quốc gia coi trọng sản phẩm bài báo khoa học, lấy số lượng và chất lượng bài báo làm chuẩn đầu ra. Theo tôi, điều này rất nên khuyến khích ở Việt Nam, vì người làm nghiên cứu, công bố khoa học tức là góp phần thúc đẩy khoa học phát triển, đưa kết quả nghiên cứu ra áp dụng thực tiễn, đem lại hiệu quả và lợi ích cho xã hội.

Theo quy chế mới, NCS có nhiều sự lựa chọn, có thể đăng trên tạp chí ISI/Scopus, tạp chí quốc tế và cả tạp chí uy tín của Việt Nam.

Hiện có nhiều tạp chí trong nước chất lượng, uy tín. Các tạp chí trong nước được đánh giá đến 0,75 điểm đều là những tạp chí hàng đầu của Việt Nam.

Khuyến khích cả công bố quốc tế và công bố trong nước còn góp phần khẳng định giá trị của tạp chí trong nước, thúc đẩy tạp chí trong nước phát triển, có thể vươn lên lọt vào danh sách tạp chí uy tín trong khu vực và quốc tế.

Hiện nay, Hội đồng Giáo sư Nhà nước có tính điểm đối với tạp chí trong nước và nước ngoài. Theo tôi, việc đăng công bố khoa học ở đâu nên do Hội đồng khoa học của cơ sở GDĐH, giáo viên hướng dẫn và NCS quyết định.

Về phía các tạp chí nên giữ tôn chỉ chất lượng, nghiêm túc để tạo được niềm tin của giới khoa học, học giả. Về phía NCS, điều quan trọng luôn nằm ở chất lượng công trình khoa học, nghiêm túc, đạo đức của người làm nghiên cứu.

Minh Phong (ghi)

Chuẩn đầu ra Tiến sĩ: Công nhận bài báo khoa học trên tạp chí trong nước

Quy chế tuyển sinh và đào tạo tiến sĩ mới được ban hành bổ sung việc công nhận bài báo khoa học trên các tạp chí chuyên ngành có uy tín trong nước đối với chuẩn đầu ra trình độ tiến sĩ.

Phát biểu trên đài phát thanh Kossuth của Hungary hôm 15/12, ông Orban giải thích, các nhà lãnh đạo khác của EU muốn “mang đến cho Ukraine sự khuyến khích cần thiết để tiếp tục cuộc xung đột với Nga” và họ đã yêu cầu ông không cản trở điều này.

Trong suốt 8 giờ tranh luận, các nhà lãnh đạo còn lại đã cố gắng thuyết phục Thủ tướng Hungary bằng cách chỉ ra rằng, quốc hội ở các nước thành viên sẽ có tiếng nói cuối cùng về việc có cho phép Ukraine gia nhập liên minh hay không. Các nhà lập pháp Hungary sẽ có khoảng 75 cơ hội bỏ phiếu bác bỏ việc đó.

Quyết định bắt đầu các cuộc thương lượng kết nạp Ukraine diễn ra chưa đầy 18 tháng sau khi Kiev nộp đơn xin gia nhập khối. Ngoài Hungary, một số nước khác, bao gồm cả Áo cũng phản đối việc đẩy nhanh quá trình này.

Trong một cuộc họp báo cùng ngày, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron xác nhận, Ukraine “vẫn còn xa mới trở thành thành viên EU”. Ông Macron nói thêm, EU sẽ cần phải cải cách đáng kể các quy tắc của mình trước khi cho phép quốc gia Đông Âu vào nhóm.

Nga đẩy lui loạt UAV tấn công Crưm

Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố, binh lính nước này vừa ngăn chặn thành công hàng loạt vụ tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) của Ukraine vào bán đảo Crưm.

Đài RT dẫn thông cáo của nhà chức trách Nga cho hay, Ukraine ban đầu phóng 26 UAV nhắm vào Crưm tối 15/12, nhưng lực lượng phòng không của Nga đã bắn hạ tất cả. Các lực lượng Kiev sau đó xúc tiến đợt tập kích thứ 2 vào bán đảo với sự tham gia của 6 UAV khác, nhưng cũng bị chặn đứng.

Quân đội Nga khẳng định không có thương vong hay tổn thất vật chất liên quan đến các vụ không kích nói trên. Kiev chưa lên tiếng bình luận về các thông tin này.

Nga cảnh báo EU, Thượng viện Mỹ ‘chốt’ thời gian bỏ phiếu về viện trợ Ukraine