Đoàn làm phim Ký sinh trùng tại lễ trao giải Oscar 2020, nơi họ giành nhiều giải thưởng quan trọng, trong đó có Phim truyện xuất sắc.

Thành công của Parasite là thành quả ghi nhận sự phát triển vượt trội của nền điện ảnh Hàn Quốc trong 30 năm qua. Đứng sau thành công đó không thể không nhắc tới CJ Group, tập đoàn giải trí hàng đầu Hàn Quốc.

Công ty "anh em" của Samsung

CJ được Lee Byung-chul thành lập năm 1953. Ông Lee cũng chính là nhà sáng lập, chủ tịch của Samsung. Khi mới thành lập, CJ là bộ phận sản xuất đường và bột mỳ của Samsung.

Đến thập niên 1990, CJ đã tham gia sâu hơn vào ngành nông nghiệp, bao gồm cả thực phẩm, đồ uống. Công ty này cũng tham gia ngành công nghiệp thực phẩm và chế tạo thuốc, nhưng vẫn chưa hề tiếp cận lĩnh vực giải trí.

Miky Lee, Phó chủ tịch CJ Group, là người đóng góp rất lớn cho nền điện ảnh Hàn Quốc. Ảnh: Hollywood Reporter.

Người đóng vai trò quan trọng để biến CJ thành đế chế giải trí như hôm nay là Miky  Lee, cháu nội của chủ tịch Lee Byung-chul. Sinh năm 1958, bà Miky đã du học từ nhỏ và học qua nhiều trường danh tiếng ở Hàn Quốc, Đài Loan và Nhật. Khi ông Lee Byung-chul qua đời vào năm 1987, bà Miky vừa tốt nghiệp thạc sĩ tại Harvard và làm việc tại chi nhánh của Samsung ở Mỹ.

Sau khi nhà sáng lập qua đời, tập đoàn Samsung được chia nhỏ thành nhiều công ty con thuộc các lĩnh vực như bán lẻ, điện tử hay nông nghiệp. CJ Group được chuyển giao cho Lee Jay-hyun, cháu lớn nhất của ông Byung-chul và là anh trai của bà Miky.

Nếu không có sự đầu tư của CJ Group, có thể những siêu phẩm như Parasite đã không ra đời. Ảnh: Hollywood Reporter.

Là người nghiên cứu văn hóa nhiều năm, đồng thời cũng là một tín đồ phim ảnh, bà Miky Lee chính là người đưa CJ tham gia lĩnh vực giải trí. Cuối năm 1994, những tên tuổi lớn của Hollywood như Steven Spielberg, David Geffen và Jeffrey Katzenberg muốn dựng lên một studio mới. Khi đó những tập đoàn châu Á đã bắt đầu tiếp cận Hollywood, nổi bật nhất là thương vụ của Sony và Columbia Pictures.

Sau khi bà Miky Lee tham gia vào quá trình đàm phán, thương vụ hoàn tất vào đầu năm 1995. CJ đầu tư 300 triệu USD cho DreamWorks để đổi lấy 10,8% cổ phần và quyền phân phối phim tại châu Á. "Có hai người mà nếu thiếu họ thì sẽ chẳng thể có DreamWorks. Đó là Paul Allen và Miky Lee", nhà sản xuất Jeffrey Katzenberg, đồng sáng lập và CEO đầu tiên của DreamWorks chia sẻ.

Xây dựng đế chế giải trí của Hàn Quốc

Sau khi đầu tư vào DreamWorks, bà Miky cũng tính tới việc tham gia sâu hơn vào giới giải trí. Tuy nhiên, nhìn vào thực tế Hàn Quốc bấy giờ, bà biết rằng CJ phải xây dựng một nền công nghiệp giải trí từ đầu.

Bà Miky tại một rạp chiếu phim CGV, chuỗi rạp do CJ gây dựng. Ảnh: Hollywood Reporter.

"Vào thời đó chúng tôi chưa có những trung tâm giải trí. Số lượng cửa hàng băng đĩa rất ít, thậm chí còn chưa tạo thành các chuỗi", bà Miky kể lại. Hai anh em bà quyết định xây dựng những chuỗi rạp chiếu phim và văn hóa xem phim để phát triển thị trường phim ảnh nội địa.

"Khi đó phim của Hollywood vẫn hoàn toàn vượt trội. Khi chúng tôi trở thành nhà phát hành phim của Steven Spielberg, chúng tôi cũng có quyền lực hơn hẳn. Kế hoạch của chúng tôi khi đó là kết hợp chiếu những bộ phim DreamWorks với phim Hàn Quốc tại rạp", bà Miky cho biết.

Rạp chiếu phim đầu tiên của CJ được khai trương năm 1998. Tới nay, CJ CGV là chuỗi rạp chiếu phim lớn nhất Hàn Quốc và chiếm trên 50% thị phần. Các công ty khác nhanh chóng theo đuổi mô hình này, thay đổi thói quen xem phim của người Hàn Quốc. Hiện nay Hàn Quốc là thị trường phim ảnh lớn thứ 5 thế giới.

"Từ đầu, hai anh em bà đã có một tầm nhìn rất lớn. Miky và CJ đã hiện đại hóa và phát minh ra một trải nghiệm xem phim hoàn toàn mới", CEO Rich Gelfond của Imax nhận xét.

Bên cạnh việc xây dựng rạp chiếu phim, CJ còn gây quỹ hỗ trợ những nhà làm phim Hàn Quốc. Sự lớn mạnh của CJ cũng mang lại một thế hệ đạo diễn khẳng định tiếng tăm ở quốc tế như Bong Joon-ho (Parasite), Park Chan-wook (Oldboy) hay Kim Jee-woon (A Tale of Two Sisters). Số lượng phim Hàn Quốc chiếu rạp tăng từ 10% ở thời điểm ban đầu lên tới 50%, tương đương với phim nước ngoài.

Phó chủ tịch Lee là một người mê phim đích thực, và mang cả đam mê đó vào ngành kinh doanh.

Đạo diễn Bong Joon-ho, phim Ký sinh trùng.

"Tôi từng đem theo DVD và đến gặp các hãng như Warners, Universal hay Fox hoặc bất cứ ai khi có dịp. Tôi sẽ nói liên tục về phim Hàn Quốc. Khi đó, chưa ai có ấn tượng gì về phim Hàn Quốc", bà Miky kể lại.

Bước ngoặt của nền điện ảnh Hàn Quốc trên thế giới đến vào năm 2004, khi Oldboy của đạo diễn Park Chan-wook giành giải Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes.

"Phó chủ tịch Lee là một fan cuồng nhiệt của phim ảnh, TV và âm nhạc. Bà là một người mê phim đích thực, đã xem rất nhiều phim và mang cả đam mê đó vào ngành kinh doanh", đạo diễn Bong Joon-ho, người vừa giành giải Đạo diễn xuất sắc tại Oscar chia sẻ. CJ chính là công ty hỗ trợ về tài chính và phát hành 4 phim của ông, bao gồm Memories of Murder, Mother, Snowpiercer và Parasite.