Tôi nghĩ đến tên của con trai mình trong sáng đầu tiên con được ẵm về nhà khi mới 8 ngày tuổi. Bình Minh. Đó là cái tên mang ý nghĩa của sự bắt đầu, một ngày mới, một cuộc sống mới. Bình Minh cũng là sự ấm áp, là ánh sáng tỏa ra giữa bầu trời cao rộng, xua đi bóng đêm của ngày hôm trước. Tôi mong con mình có một cuộc sống bình an như ngày mới ở quê mình, nơi hiên nhà rộn tiếng chim. Tôi cũng mong con luôn ấm áp, dồi dào yêu thương như ánh nắng đầu ngày dành tặng cho muôn loại sự sống.

Thực sự, làm ba là một công việc thú vị từ trước đến giờ mà tôi đảm nhiệm, bởi, nhìn một đứa trẻ bé bỏng trên tay mình nó lạ lắm. Khi đó, lòng mình mềm ra, tình thương dâng đầy, mọi phiền lo đều rơi rụng hết.

Nhìn đứa trẻ ấy bập bẹ trên tay mình, tôi biết, mình cần mạnh mẽ hơn để trở thành tấm khiên che chở cho con trong lứa tuổi này. Nghe tiếng con khóc, tôi biết con đang đói và dù trước đó lọng cọng trong nấu nướng thì việc pha sữa cũng trở nên… dễ dàng khi mình bắt đầu làm ba.

Trăm hay không bằng tay quen, khi làm nhiều, nhất là làm bằng tình thương thì chuyện khó cũng thành dễ. Tôi nhớ những lần thay tã cho con, tôi cảm nhận mình đã vượt qua giới hạn của dơ/sạch để làm việc đó trong hạnh phúc. Hẳn nhiều ông bố bà mẹ cũng đã vượt qua được giới hạn này và đồng cảm với tôi?

Khi con lớn dần, mỗi ngày dù ở gần hay xa con, tôi đều kiểm tra “hôm nay Bình Minh biết thêm gì rồi” và vui mừng khi con đã lật giỏi, biết bò, chập chững đi, nói chuyện rõ hơn…

Má tôi là người phụ trách chính chuyện chăm cháu, vẫn “báo cáo” cho tôi những đổi thay của con vì biết, đó là “vitamin” giúp tôi sáng da, mỉm cười mỗi khi nghe. Làm ba với ai có thể khó nhưng với tôi dễ hơn nhiều chính vì nhờ có má mình - nội của Bình Minh. Có lẽ việc khó nhất của tôi chính là… kiếm tiền mua sữa cho con, còn lại đã có má mình lo. Kể ra, một ông bố đơn thân như tôi cũng thảnh thơi.

Có lẽ do có duyên ba-con nên từ khi làm ba, con trai tôi đã thương tôi bằng cách mỗi ngày vẫn bình yên bên nội. Có lúc khó ở nhưng con vẫn hiểu nhà mình neo đơn nên nhanh chóng vượt qua.

Từ hồi làm ba, tôi biết trách nhiệm mình nhiều hơn. Con sẽ gắn với tôi cả đời nên cả đời mình, tôi luôn tự nói, phải cố gắng vững chãi để con có điểm tựa để bước vào cuộc đời với sự tử tế. Tôi không dám nói mình là một người ba hoàn hảo nhưng tôi sẽ cố gắng để hoàn thiện mình, trở thành một người ba tốt nhất có thể.

Tất nhiên, để được như vậy, tôi phải học… làm ba. Không có một khóa học cụ thể cho chức vụ “ba” dù đó là chức vụ quan trọng, không có nhiệm kỳ. Nhưng tôi sẽ học từ những người ba dễ thương, những ông bố là tượng đài của con mà mình ngoài đời thực cũng như sách vở.

Thực tế, có rất nhiều ông bố là BẠN lớn của con. Đó là những người ba không áp đặt, biết lắng nghe con, chấp nhận những điểm yếu của con, đỡ nâng nhưng không sắp xếp mọi thứ, hướng dẫn chứ không dắt con đi và càng không bê con để vào một nơi/ lên một vị trí mà mình nghĩ là tốt…

Ai cũng mong con mình thật tài giỏi và có giá trị trong cuộc đời này. Nhưng dù con có là gì thì ba vẫn yêu con. Đó là sự chấp nhận, là một cách đi-bên-con một cách nhẹ nhàng. Có người anh đồng nghiệp, cũng là một ông bố của một cu cậu đang tuổi vị thành niên chia sẻ: “Con trai anh không phải là đứa học giỏi nhất lớp nhưng anh biết con chơi đá bóng giỏi, anh tự hào vì năng lực ấy của con”. Và anh kể về bố của mình, rằng ông cụ từng bị người khác chê bai con mình không to cao, khi đó ông đã nói: tôi hạnh phúc vì con mình lành lặn, đó đã là món quà rồi…

Nếu biết nhìn những điểm mạnh và cái được của con mình, tôi nghĩ mình sẽ hạnh phúc với chức vụ làm ba. Con của tôi hẳn cũng sẽ hạnh phúc vì có một ông bố hạnh phúc. Đó là bài học mà tôi cảm nhận từ khóa-học-làm-ba do những ông bố hạnh phúc khác chia sẻ với mình…

Lưu Đình Long 

 - 

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tặng Tổng thống Mỹ Barack Obama một món quà là bức tượng đầu rồng. Đây là vật phẩm bằng gốm phủ men mang tên “Thông điệp ngàn năm”, lấy cảm hứng từ hình tượng Rồng thời Lý đã được ông Trần Thanh Tùng, Giám đốc Cirle Group, chịu trách nhiệm thiết kế cùng cộng sự hoàn thành sau gần 3 tháng.

Ông Tùng cho biết, trước đó, Thủ tướng ngỏ ý muốn tặng Tổng thống Obama một món quà “mang đậm màu sắc văn hóa Việt”. 

"Với yêu cầu này, chúng tôi đưa ra 3 đề cử là đầu rồng, hình tượng chân đèn thời Lý và chú Tễu. Nhưng cuối cùng chúng tôi đã chọn hình tượng đầu rồng bởi trong lịch sử và truyền thuyết đều ghi rất rõ rồng là cội nguồn của người Việt, người Việt đều nhận ‘cha Rồng mẹ tiên’. Rồng Việt cũng thể hiện nền văn hóa lúa nước, biểu trưng cho mưa thuận gió hòa, thời Lý hình tượng rồng đã đạt đến đỉnh cao của sự hoàn mỹ".

Bức tượng đầu rồng thời Lý được hoàn thành sau gần 3 tháng

Chia sẻ về bức tượng đầu rồng, ông Tùng nói: “Nhiều người thắc mắc tại sao chỉ là đầu rồng mà không phải cả con rồng? nhưng thực chất trong bức tượng này đã có cả con rồng. 

Mào chính là thân con rồng gấp khúc (rồng túi đặc trưng thời Lý) đồng thời chính thân rồng biểu tượng chữ ‘Lôi’ trong hán ngữ thể hiện sấm sét cầu cho mưa thuận gió hòa, thân rồng gấp khúc thể hiện cho dòng chảy sông Hồng ôm lấy toàn bộ kinh thành Thăng Long xưa. 

Rồng Việt Nam từ xưa đến này đều ngậm ngọc thể hiện sự minh triết, trí tuệ trong sáng, thể hiện người Việt luôn đặt tri thức lên hàng đầu".

2 trong số nhiều bức tượng đầu rồng bị nhóm chế tác loại vì không đạt tiêu chuẩn

Hình tượng rồng thời Lý được lựa chọn để chế tạo nhưng việc chọn chất liệu cũng khiến nhóm chế tác đau đầu. Ban đầu nhóm định dùng chất liệu đồng dát vàng vốn được người Á Đông rất chuộng nhưng quan điểm phương Tây chưa hẳn đã vậy. 

Trong khi đó, qua các đợt khai quật tại Hoàng Thành Thăng Long (Hà Nội) hiện vật hình tượng rồng Lý – Trần đều làm từ gốm. Nhóm chế tác đã quyết định làm song song Gốm và đồng dát vàng. Cuối cùng vật phẩm từ gốm được chọn.

Sau khi chọn gốm, nhóm lại phải băn khoăn bởi các hiện vật thời Lý Trần từ trước đến nay đều không phủ men nhưng nếu không phủ men hình tượng rồng sẽ không hấp dẫn. “Nếu phủ men thì men thời nào? màu men nào? Hoàng lưu ly (vàng), thời xưa chỉ vua chúa mới được dùng và Thanh lưu ly (xanh) đem lại sự dịu mắt, thân thiện. 

"Chúng tôi quyết định làm cả 2 màu để chế tác. Sau cùng, màu men Thanh lưu ly biểu trưng cho sự hòa bình, thân thiện đã được chọn” ông Tùng cho biết thêm.

Những bức tượng đầu rồng bị loại, ở giữa là tượng được chế tác từ đồng dát vàng.

Ngày ra lò sản phẩm cuối cùng là 5/5/2016, khi chọn được sản phẩm ưng ý, nhóm chế tác bắt tay thực hiện việc thiết kế và sản xuất làm đế và hộp đựng. Chiếc đế đặt đầu rồng phải có liên hệ nhất định với phần tượng. Dù 2 vật phải có mối liên hệ với nhau nhưng chiếc đế vẫn phải thiết kế đơn giản hơn để làm nổi bật phần tượng nếu đế quá phức tạp, sẽ làm lu mờ vật chính.

Dưới đế có hai dòng chữ: “Thông điệp ngàn năm”, “Rồng thời Lý và niên đại”, mặt sau ghi lại giá trị nổi bật biểu trưng cho sự phồn vinh, sức mạnh dân tộc và sự phát triển được viết bằng tiếng Anh.

Chiếc hộp đựng cũng phải làm lại nhiều lần, lần thiết kế thứ 4 cả nhóm mới ưng ý. Hộp đựng sản phẩm bằng chất liệu mica dày 1,5cm có vai trò quan trọng trong việc giới thiệu lịch sử văn hóa Việt Nam bằng hình ảnh và câu chữ ngắn gọn. 

Nắp hộp có gắn nam chân để đảm bảo tính an toàn cho sản phẩm bên trong. Đi kèm hộp là găng tay để người xem có thể dùng di chuyển sản phẩm. Chiếc hộp này lại được đặt trong một chiếc hộp gỗ bọc da để tránh va đập. Khi đặt 2 hộp đặt vào nhau phải đảm bảo khít hoàn toàn và khi lắc hộp không được phát ra âm thanh nào.

Người chịu trách nhiệm chính chế tác tiếp tục chia sẻ: “Chúng tôi còn “tập dượt” nhiều lần bằng cách thả rơi tự do chiếc hộp để đảm bảo vật phẩm bên trong không bị ảnh hưởng. Đặc biệt đây là vật phẩm sẽ di chuyển sang Mỹ bằng đường hàng không”.

Một trong những chiếc hộp đựng tượng đầu rồng bị loại do không đạt yêu cầu

Ông Tùng cũng nhấn mạnh, quan điểm làm gốm của người Việt khác người Trung Quốc và nhóm chế tác đã tạo nên vật phẩm riêng biệt để người phương tây nhìn vào phát hiện đây là sản phẩm được sáng tạo bởi người Việt chứ không phải người Trung Hoa.

Ngọc Trang –Thúy Nga

Sinh năm 1988, chị Bùi Thị Hà lớn lên trong một gia đình thuần nông ở vùng quê nghèo thuộc huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Hoàn cảnh gia đình khó khăn, năm 15 tuổi - vừa học xong lớp 9, Hà quyết định vào TP.HCM lập nghiệp với hi vọng kiếm tiền phụ giúp bố mẹ nuôi 2 em ăn học.

Cùng với người dì ruột, Hà thuê nhà trọ ở TP rồi đi bán hàng thuê. Sau 3 năm, dì về quê lập gia đình, Hà ở lại bán hàng thêm gần 4 năm nữa.

Lúc này, kinh tế gia đình ở quê đã tạm ổn, các em cũng học gần xong, Hà mới bắt đầu nghĩ tới một tương lai ổn định hơn cho bản thân. 

22 tuổi, Hà nộp hồ sơ đi học tiếp cấp 3 tại Trung tâm Giáo dục thường xuyên Quận 3. Năm ấy, rất may mắn là trường ưu tiên cho những người vừa đi học vừa đi làm nên chị được học vào buổi tối. Ban ngày, Hà vẫn đi bán hàng quần áo với mức lương 900 nghìn đồng/tháng. Trong khi đó, tiền thuê phòng trọ đã 500 nghìn đồng, chưa kể tiền sách vở học hành. Nghĩ tới cảnh khó khăn trước mắt, Hà quyết định phải làm gì đó để kiếm tiền đi học.

Bỏ công việc bán hàng, năm 2010, Hà chọn nghề bán xôi khúc sáng. Bước ra khỏi cửa hàng với số tiền 900 nghìn tiền lương, cộng với 1,6 triệu đồng tiền tiết kiệm, chị phải đi vay thêm để có 3 triệu đồng lập nghiệp từ nghề bán xôi.

Sáu giờ sáng, chị chở chiếc thùng xốp đựng xôi ra vỉa hè cách chỗ trọ 3km ngồi bán. “Ngày đầu tiên, tôi lãi 100 nghìn, mừng rơi nước mắt. Nhẩm tính trong đầu 1 tháng sẽ có 3 triệu, thế là hơn đi bán hàng rồi”.

Càng làm càng thấy ham, từ một người không có kinh nghiệm nấu xôi, Hà mày mò học hỏi, nghe mọi người góp ý, chỉ dạy, dần dần chất lượng gói xôi của chị tăng dần lên và có nhiều khách quen. Thu nhập của Hà tăng dần lên 200-300 nghìn đồng/ngày.

Để có được thành quả nhỏ nhoi ấy, Hà phải dậy từ 1h sáng để chuẩn bị nguyên liệu. “Bởi vì ngày ấy chưa có nhiều vốn nên mọi thứ tối giản nhất có thể. Đồ nghề chỉ có vài cái nồi và chiếc thùng xốp, không có cả tủ lạnh để bảo quản thực phẩm được lâu” - Hà kể. 

Cứ thế, 6h sáng bán xôi đến 10h, buổi chiều cô nghỉ ngơi, tối đi học về ngủ được vài tiếng lại dậy nấu xôi. Sau gần 1 năm bán xôi vỉa hè, Hà đã có nhiều khách quen và bắt đầu nghĩ đến chuyện bán sỉ. 

Mối sỉ đầu tiên nhận của Hà 20 chiếc xôi khúc. Ngày đầu tiên, họ bán hết veo và hẹn hôm sau lấy 40 chiếc. Những ngày sau, họ tăng lên 100 chiếc/ngày. Mỗi chiếc, Hà lãi 2 nghìn đồng, vị chi 200 nghìn đồng/ngày từ một mối sỉ. Cứ thế người nọ giới thiệu người kia, cô giao được vài mối sỉ và vẫn duy trì việc bán lẻ ở vỉa hè. 

Sau 2-3 năm từ ngày theo “nghiệp” bán xôi, Hà đạt mức thu nhập 800 nghìn đồng/ngày - một mức thu nhập đáng mơ ước của nhiều người lao động.

Vốn tăng lên, cô mạnh dạn thuê nguyên tầng 3 của một căn nhà để vừa ở vừa nấu nướng. Lúc này, trang thiết bị đã được đầu tư đầy đủ và hiện đại hơn nhưng vẫn chỉ có một mình cô nấu tới vài trăm chiếc xôi khúc mỗi ngày. Tất cả các khâu từ đi chợ, sơ chế, nấu nướng đều một tay Hà quán xuyến. “Phòng ở tầng 3 nên mỗi lần mua bao gạo 50kg là tôi phải chia thành 2 lần để vác lên lầu”.

Vất vả là thế nhưng Hà vẫn duy trì việc học ở trường cho đến khi cầm được tấm bằng tốt nghiệp phổ thông. 

Sau khi cân nhắc giữa việc học tiếp đại học, cao đẳng hay gắn bó với nghề làm xôi, thấy mình vẫn ham kiếm tiền, chị quyết định gác lại ước mơ học hành. 

“Lúc ấy, tôi quá bận và quá tải nên không thể vừa học vừa làm được nữa. Có những ngày, tôi làm thâu đêm, lại còn kiêm luôn cả giao hàng nên bị thiếu ngủ trầm trọng. Có hôm chạy xe, gió mát hiu hiu, mí mắt tôi như sụp xuống, có cảm giác mình như vừa thiếp đi 1 giây, mở mắt ra đã tông vào đuôi xe trước”. 

Sợ quá, từ đó chị bắt đầu thuê người giao hàng, rồi lại thuê thêm người phụ nấu xôi. 

Đến năm 2013-2014, chị nghỉ bán lẻ để tập trung vào giao sỉ. Cứ thế đến năm 2017, chị lập gia đình. Anh vốn có nghề mộc nhưng cũng nghỉ làm để phụ chị nấu xôi và giao hàng. Công việc của chị cứ thế ổn định cho đến năm 2018, chị mang bầu. Từ khi có bầu, chị bị nghén nên giao hết công việc cho một người bạn làm giúp để về quê tĩnh dưỡng. 

Trong thời gian ở quê, chồng chị làm tiếp nghề mộc ở gần nhà. Chị rảnh rỗi nên lọ mọ học làm xôi hoa đậu qua các khoá học online với hi vọng sẽ có thêm sản phẩm mới để bán cùng xôi khúc. 

Nhưng khi bắt tay vào làm, chị mới thấy nó không đơn giản như mình nghĩ. Nhiều lần chị phải ném đồ vào thùng rác và muốn bỏ cuộc. Nhưng rồi chị lại tự nhủ: “Chưa thoát nghèo mà mày đã muốn bỏ cuộc sao?”.

Nghĩ vậy nên chị lại kiên trì luyện tay nghề ngày đêm, đến nỗi quên ăn quên ngủ. Sau 2 tháng, chị đã làm ra thành phẩm là những bông hoa đậu đẹp lung linh như bây giờ. 

Khác với xôi khúc - làm là để kiếm tiền, với xôi hoa đậu, càng làm chị càng thấy yêu, càng thấy mê mẩn với mỗi thành phẩm. “Vừa yêu thích lại vừa kiếm được tiền thì tội gì mình không theo” - chị chia sẻ.

Đến khi con được 8 tháng, chị vào lại TP.HCM để tiếp tục làm nghề. Nhưng lúc này chị chưa làm xôi hoa đậu ngay vì vẫn còn quá bận rộn với các đơn hàng xôi khúc. “Lúc ấy, gần như 2 vợ chồng làm quanh năm, chỉ được nghỉ 5 ngày Tết”.

Đến tận năm 2020, khi con đã đến tuổi đi mẫu giáo, chị mới bắt đầu làm và bán xôi hoa đậu. “Tôi bắt đầu chuyển việc làm xôi khúc cho chồng và 2 người phụ việc. Còn tôi tập trung vào làm xôi hoa đậu vì chỉ có mình mới làm được món này”.

Nắm bắt được thị hiếu khách hàng bây giờ thích vừa ngon vừa đẹp, chị mày mò phối màu sắc để cho ra những loại hoa khác nhau trang trí cho đĩa xôi. Những đĩa xôi hoa lạ mắt của chị ngày càng được ưa chuộng và mang lại nguồn thu tốt cho gia đình.

Bà chủ bếp xôi tâm sự, hiện tại mỗi tháng vợ chồng chị thu được 30-40 triệu đồng lợi nhuận từ xôi hoa đậu và 20-30 triệu đồng từ xôi khúc. “Mỗi tháng trung bình thu nhập của 2 vợ chồng sau khi trừ chi phí rơi vào khoảng 50-60 triệu đồng”. 

“Xôi khúc làm nhiều nhưng lãi ít. Bù lại, nguồn thu của xôi khúc ổn định hơn. Trong khi xôi hoa đậu làm số lượng ít nhưng lãi nhiều bởi vì nó đòi hỏi công sức hơn và không phải ai cũng làm được”.

Chị Hà cũng tự tin “khoe”, hiện tại bếp xôi của gia đình có mối sỉ ở tất cả các quận của TP.HCM. Ngoài công việc nấu xôi bán, chị Hà hiện còn mở các lớp dạy làm xôi hoa đậu cho các chị em muốn học nghề hoặc học để bày biện trong gia đình.

Ước mơ thoát nghèo của chị đang dần trở thành hiện thực nhờ thúng xôi năm nào. “Dù có vất vả thêm nữa, tôi vẫn vui vì nguồn lợi nhuận từ xôi mang lại cho tôi rất nhiều thứ”.

Chia sẻ về bí quyết “thoát nghèo” của mình, chị nói, làm bất cứ công việc gì cũng cần phải quyết tâm và kiên trì. “Bạn phải đặt hết tâm huyết vào đó, phải yêu và hiểu thật kỹ thứ mà mình làm để cho ra những thành phẩm tốt nhất có thể”.

Nguyễn Thảo 

Ảnh: NVCC