Bất ngờ nhận tin người bà họ hàng của mình qua đời, Dương Việt Hà (25 tuổi, Hà Nội) buồn đau tột độ. Trong nỗi tiếc thương, Hà nhớ đến những tháng ngày được sống gần bà, chứng kiến chuyện tình "cổ tích" của ông bà dành cho nhau.

“Bà tên Bông và là em gái của ông ngoại tôi. Tôi không lớn lên cùng ông bà. Thế nhưng năm 2018, tôi vào Đà Nẵng kiến tập và đã sống với ông bà một thời gian. Từ đây, tôi chứng kiến chuyện tình cổ tích của ông mà mà trước đây tôi chỉ thấy trên phim ảnh”, Việt Hà chia sẻ.

Khi Việt Hà vào Đà Nẵng kiến tập, bà Bông đã yếu nhiều. Bà ra vào bệnh viện liên tục. Thời gian này, bà cũng đã “lẫn này, quên nọ”. Thế nhưng, điều bà nhớ nhất và hình như không thể quên là chuyện tình của mình với người yêu cũ.

Ông Khôi ân cần cài nón bảo hiểm cho vợ để chở bà sang chơi với cháu.

Thời xuân sắc, bà Bông đẹp và hát hay lắm. Thế nên bà được vào đoàn văn công. Tại đây, bà có một tình yêu đẹp với anh bộ đội địa phương. Thế nhưng tình yêu ấy không có kết quả. Bà không thể đến với người mình yêu.

Việt Hà kể: “Yêu nhau nhưng không đến được với nhau nên bà còn nhiều tiếc nuối với mối tình dang dở ấy lắm. Bà nói: 'Hồi đó chỉ nắm tay và đón đưa nhau bằng xe đạp thôi. Đâu ai nghĩ sẽ ghi lòng tạc dạ đến suốt đời như thế'”.

“Thế nhưng, thật bất ngờ, lúc bà say sưa kể về người yêu cũ, ông Khôi (78 tuổi, chồng bà Bông) vẫn thản nhiên ngồi cạnh bên đọc báo. Thậm chí, miệng ông vẫn hé nụ cười đôn hậu. Thi thoảng, ông nhìn sang vợ rồi âu yếm hỏi: “Đói chưa? Ăn cơm hí? Uống sữa hí?”.

Nghe câu mời mọc của chồng, bà Bông lại xua tay, vẻ dỗi hờn vì bị ông ngắt quãng câu chuyện của mình với đứa cháu gái. Bà từ chối lời mời của chồng để tiếp tục kể với Việt Hà về mối tình cũ.

Ông Khôi lo lắng, trông ngóng vợ khi bà nằm trong phòng khám.

Cuối cùng, bà chốt lại với đứa cháu gái: “Thật ra bà không yêu ông mày bằng người yêu cũ đâu. Nhưng không hiểu duyên phận thế nào mà lại lấy ông mày đấy. Chả hiểu!”.

Nghe câu ấy, ông Khôi không chút buồn bã. Ông gấp tờ báo, cười xòa rồi nói vuốt theo: “Ừ đúng rồi, chỉ có ông yêu bà mày nhiều thôi”.

Tình yêu cổ tích

Ông Khôi biết chuyện tình dang dở của người vợ vừa mới khuất bóng từ lúc cả hai mới về chung nhà. Ông cũng biết vợ mình còn lưu luyến, nặng lòng với tình cũ. Thế nhưng, ông chưa một lần ghen tị với tình cảm ấy hay buồn lòng vì chuyện này.

Ngược lại, ông yêu thương, chăm sóc và chiều chuộng vợ hết mực. Tình yêu ấy càng rõ nét khi bà Bông yếu dần rồi “ra vào bệnh viện như cơm bữa”. Việt Hà kể: “Lúc bà bệnh, mỗi lần ăn trưa, bà thường nằm trong phòng. Ông Khôi phải dỗ mãi”.

“Ông vào tận phòng, nằm bên cạnh, kê tay lên đầu bà, âu yếm như dỗ dành một đứa trẻ. Ông năn nỉ: “Nào, ngoan nào, ra ăn nào…”; “Thôi mà… ra ăn đi rồi tí chở sang cháu chơi?”; “Thôi thương thương, ra ăn xíu xiu thôi rồi uống thuốc”, cô gái kể thêm.

Ông dậy sớm mỗi sáng đo huyết áp cho bà.

Những tháng ngày ấy, ông Khôi cũng mang trọng bệnh. Thậm chí, sau nhiều lần trở về từ cõi chết vì chứng bệnh tim, sau mỗi 2 năm, ông lại phải đi thay van tim một lần. Ấy vậy mà ông luôn cố gắng chăm sóc, lo lắng, yêu chiều vợ hết mực.

Mỗi sáng, ông dậy sớm, khám, đo nhịp tim và tiêm thuốc cho bà. Sau đó, ông đi chợ, nấu ăn, đọc báo bà nghe… Mỗi tuần 1 lần, ông chở vợ vào bệnh viện để bà khám, điều trị bệnh. Mỗi tuần 2 lần, ông Khôi lại đèo vợ sang nhà con trai thăm 2 đứa cháu.

Suốt bấy nhiêu năm làm vợ, bà Bông cũng một lòng lo cho chồng.

Việt Hà chia sẻ: “Một hôm, trong lúc ông đang ngủ, bà vào phòng tôi dặn: "Này, mai mày dậy sớm dắt xe cho ông nhé. Đừng bắt ông dắt xe hay làm việc nặng mà tội ông nghe”. Thế mới thấy, bà cũng thương yêu và trân quý ông lắm”.

Ông Khôi trong một lần dỗ dành, năn nỉ vợ ra ăn cơm với mình.

Tình yêu của ông bà dành cho nhau đẹp, cao thượng đến nỗi Việt Hà tưởng chỉ có trong những cuốn tiểu thuyết ngôn tình hoặc trên phim ảnh. Tình cảm đẹp ấy khiến cô gái nhận ra rằng, tình yêu đôi khi chỉ là xúc cảm thời son trẻ. Tình nghĩa mới là thứ khiến con người ta đủ bao dung để gắn bó trọn đời với nhau.

Ngày bà Bông ra đi, cả hai người con trai của bà đều đi công tác xa, không có ở Đà Nẵng. Họ hàng của ông bà cũng ở xa nên không ai vào kịp tiễn đưa bà. Dẫu vậy, trong giây phút lìa xa cõi tạm, bà vẫn có chồng bên cạnh đưa tiễn, chăm lo mọi thứ.

“Tôi chợt nghĩ rồi thương ông. Những ngày tháng sau này, khi “người con gái” ông ân cần chăm sóc, dành cả đời để yêu thương đã ra đi, ông sẽ phải sống một mình. Mỗi buổi sáng, những bài báo cũng sẽ không còn được ông đọc lên thành tiếng nữa. Bây giờ, nó đã thiếu vắng người nghe…”, Việt Hà tâm sự.

Bài:Nguyễn Sơn

Ảnh: Nhân vật cung cấp

Chuyện tình cảm động của cụ ông 'gặp bạn gái một lần rồi cưới'

Từ cuốn sổ nhỏ, người cháu kể lại câu chuyện tình đẹp, cảm động của ông bà nội khiến giới trẻ ngưỡng mộ.

Môn đầu tiên anh học GS Phấn là Hoá sinh (Biochemistry) - học phần đặt nền móng cho những nghiên cứu sau này của Lệ Hàn trong lĩnh vực Y sinh. Với niềm đam mê nghiên cứu khoa học, ở tuổi 20, Lệ Hàn gia nhập phòng thí nghiệm trực thuộc Đại học Quốc gia Singapore của GS Phấn.

Theo quy định, sinh viên năm cuối mới được tham gia nghiên cứu tại phòng thí nghiệm này. Tuy nhiên, sau cuộc trò chuyện với GS Phấn, Lệ Hàn gia nhập phòng thí nghiệm khi còn là sinh viên năm hai. Từ đây, hành trình nghiên cứu ung thư của Lệ Hàn bắt đầu.

Sau 4 năm nghiên cứu, năm 2008, anh khám phá ra phương pháp phát hiện chính xác các microRNA - axit ribonucleic có trong tế bào thực vật và động vật. Điều này có ý nghĩa trong việc ứng dụng microRNA vào chẩn đoán và điều trị ung thư thông qua xét nghiệm máu.

Ngoài ra, cuộc gặp gỡ giữa Lệ Hàn và Trâu Thuỵ Dương thời điểm này, cũng mở ra bước tiến trong quá trình nghiên cứu. Trâu Thuỵ Dương là cử nhân kép về Hóa học và Sinh học tại Đại học Nam Kinh và Đại học Thiên Tân (Trung Quốc).

Sau đó, anh tiếp tục theo học chương trình SMA để lấy bằng thạc sĩ. Đây là chương trình học bổng liên kết của Singapore với Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) dành cho sinh viên xuất sắc. Để thuận tiện trong quá trình nghiên cứu, về sau Thuỵ Dương cũng gia nhập phòng thí nghiệm của GS Phấn.

Với chuyên môn sâu rộng trong lĩnh vực Sinh hóa, Thuỵ Dương và Lệ Hàn xây dựng thiết kế mồi (primer design) cho microRNA. Dựa trên nền tảng này, cả hai phát triển thành công công nghệ mSMRT-qPCR để xét nghiệm microRNA. Công nghệ mSMRT-qPCR đã mở ra kỷ nguyên mới cho ứng dụng microRNA.

Sự kết hợp giữa Lệ Hàn và Thuỵ Dương đạt được những bước tiến quan trọng trong lĩnh vực nghiên cứu microRNA. Họ đã khám phá ra vai trò của microRNA trong việc phát hiện và điều trị ung thư, cùng các bệnh lý khác.

Nhận thức được tiềm năng của công nghệ này, Lệ Hàn, Thuỵ Dương và GS Phấn quyết định cùng nhau khởi nghiệp để đưa mSMRT-qPCR đến với thế giới, góp phần cải thiện sức khỏe con người.

Năm 2014, công ty công nghệ sinh học MiRXES (trụ sở ở Singapore) được thành lập. Trong đó, Lệ Hàn vừa là Giám đốc điều hành (CEO) kiêm Giám đốc chiến lược (CSO), Thuỵ Dương là Phó giám đốc điều hành kiêm Giám đốc công nghệ (CTO), còn GS Phấn là Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Cố vấn chuyên môn hỗ trợ công ty trong quá trình phát triển.

Ngay sau khi thành lập, MiRXES tập trung vào việc quảng bá công nghệ xét nghiệm microRNA PCR trên toàn cầu. Công ty cũng mở rộng hoạt động sang lĩnh vực ứng dụng microRNA sàng lọc ung thư sớm - lĩnh vực tiềm năng trong việc cải thiện tỷ lệ chữa khỏi ung thư.

Sau thành công của mSMRT-qPCR, tháng 5/2019, MiRXES tiếp tục giới thiệu phương pháp sàng lọc ung thư dạ dày mới mang tính đột phá. Bằng cách các nhà khoa học sẽ lấy 12 chỉ dấu sinh học là các microRNA để chẩn đoán ung thư dạ dày từ giai đoạn đầu. Đây là xét nghiệm GastroClear, bệnh nhân không phải nội soi chỉ cần lấy máu.

Với vai trò là CEO của MiRXES, Tiến sĩ Lệ Hàn cho hay, GastroClear là một phần sứ mệnh của công ty: "Chúng tôi đang hướng đến một thế giới không có bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối vào năm 2048".

Để làm được điều đó, công ty đang trong quá trình đẩy mạnh các nghiên cứu sinh thiết lỏng, mục tiêu là tạo ra một xét nghiệm máu, trong đó, bệnh nhân có thể được sàng lọc cùng lúc từ 6-8 bệnh khác nhau.

Để xét nghiệm GastroClear hiệu quả nhất, đội ngũ nghiên cứu của MiRXES mất đến 3 năm để tinh chỉnh. Nhóm nghiên cứu cho biết, tìm thấy 12 chỉ dấu sinh học microRNA khác biệt liên quan đến giai đoạn đầu của ung thư dạ dày.

MiRXES đang là công ty công nghệ sinh học hàng đầu trong lĩnh vực Y học. Các sản phẩm và dịch vụ của công ty được sử dụng tại nhiều bệnh viện và phòng thí nghiệm trên thế giới. Hiện, công ty còn phát triển thêm xét nghiệm sàng lọc dựa trên công nghệ microRNA, nhằm phát hiện sớm ung thư đại trực tràng, ung thư phổi, ung thư vú và ung thư gan.

Theo Tiến sĩ Lệ Hàn, nhiều người sợ ung thư và sự lo lắng của họ sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống, thời gian phát hiện bệnh và cơ hội điều trị. "Chúng tôi khuyến khích mọi người tích cực tìm hiểu về bệnh ung thư, biện pháp phòng ngừa, cách sàng lọc và điều trị sớm".

CEO của MiRXES khẳng định, sẽ có những xét nghiệm mới được giới thiệu ra thị trường thời gian tới: "Tôi và các đồng nghiệp sẽ giúp mọi người xóa sổ ung thư giai đoạn cuối. Hy vọng điều này sẽ đạt được trong 30 năm tới".

"Nếu chúng ta phát hiện các tế bào ung thư sớm, sẽ có thể ngăn chặn và điều trị. Trong thế kỷ này, ung thư sẽ trở thành căn bệnh mãn tính, có thể kiểm soát", Tiến sĩ Lệ Hàn cho hay.

Với sản phẩm chủ lực là xét nghiệm GastroClear, theo The Straits Times, hiện MiRXES có giá trị thị trường khoảng 600 triệu USD (15.253 tỷ đồng). Theo Tiến sĩ Lệ Hàn, năm 2023, là giai đoạn biến động đối với MiRXES, vì bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng thị trường bất động sản Trung Quốc và cuộc chiến ở dải Gaza.

Câu chuyện khởi nghiệp của Tiến sĩ Chu Lệ Hàn là minh chứng cho sự nỗ lực, quyết tâm và đam mê khoa học cháy bỏng. Từ cậu bé 14 tuổi xa quê hương, anh đã không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức để trở thành nhà khoa học giỏi, góp phần vào sự phát triển của nền y học thế giới.