Theo cáo trạng, ngày 13/1, Phan Thị Ngọc Minh lái ô tô BKS 38A-516.xx đi từ nhà đến thị trấn Cẩm Xuyên để ăn uống cùng bạn bè.

Khoảng 1h sáng ngày 14/1, Minh điều khiển ô tô lưu thông trên Quốc lộ 1 theo hướng Bắc - Nam về nhà. Khi đi đến Km 522 Quốc lộ 1 qua địa phận thôn 7, xã Cẩm Quang (huyện Cẩm Xuyên), ô tô này tông trúng anh Lê Ngọc Q. (SN 1990, trú tại Phú Yên) đang dừng ô tô tải BKS 78C-037.xx bên đường để kiểm tra lốp xe. 

Minh khai nhận, khi điều khiển xe cách vị trí anh Q. khoảng 8m, Minh nhìn thấy anh Q. song do khoảng cách quá gần, không làm chủ được tốc độ nên đã đâm vào phía sau xe tải, khiến anh Q. tử vong tại chỗ.

Kết quả kiểm tra nồng độ cồn của Phan Thị Ngọc Minh tại thời điểm gây tai nạn là 0,385mg/lít khí thở.

Hội đồng xét xử nhận định, bị cáo Minh dù sử dụng rượu bia nhưng vẫn lái ô tô, gây nguy hiểm cho xã hội, ảnh hưởng an ninh trật tự trên địa bàn. Bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ do là mẹ đơn thân đang nuôi con nhỏ, tự nguyện khắc phục hậu quả sau khi gây tai nạn, được gia đình nạn nhân xin giảm nhẹ hình phạt...

TAND huyện Cẩm Xuyên đã tuyên phạt bị cáo Phan Thị Ngọc Minh 15 tháng tù giam.

Từ góc độ doanh nghiệp, chia sẻ với PV VietNamNet,lãnh đạo một doanh nghiệp bất động sản ở Hà Nội cho biết, để đủ điều kiện trước khi bán nhà ở hình thành trong tương lai, chủ đầu tư phải ký hợp đồng ngân hàng đứng ra bảo lãnh; thế nhưng khi ký hợp đồng mua bán không phải tất cả các chủ đầu tư đều xuất bảo lãnh cho khách hàng vì có nhiều khách hàng không yêu cầu việc bảo lãnh, bởi họ tin tưởng chủ đầu tư, tiến độ dự án.

Theo lãnh đạo này, bản chất khi có thêm bảo lãnh sẽ ‘đội’ vào giá thành sản phẩm vì chủ đầu tư phải tính vào chi phí. Bảo lãnh dự án nhằm bảo đảm cho người mua nhưng quan trọng nhất chủ đầu tư vẫn phải có năng lực, uy tín. Kể cả có bảo lãnh, nhưng sau này chẳng may quá trình xây dựng chủ đầu tư không làm được sẽ phát sinh nhiều vấn đề.

“Thực ra bảo lãnh tốt cho khách hàng, nhưng với chủ đầu tư tiềm lực, uy tín, dự án tốt thì việc bảo lãnh không phải quá cấp thiết. Nếu bỏ bảo lãnh giá thành sẽ bớt xuống được khoảng 1-2%”, vị lãnh đạo này cho hay.

Đồng ý với đề xuất bỏ bảo lãnh, ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam lưu ý, hướng đến việc không cần bảo lãnh thì cần có biện pháp quản lý các hoạt động phát triển đầu tư của các chủ đầu tư.

“Đồng ý với đề xuất bỏ bảo lãnh nhưng cần đưa ra thêm quy định thật chặt chẽ để các chủ đầu tư không thể làm trái, làm sai với khách hàng được”, ông Đính nói.

Ông Đính cho hay, quy định bảo lãnh nhằm bảo vệ lợi ích cho khách hàng, người mua nhà; trong quá trình thực hiện đúng là tăng chi phí, doanh nghiệp sẽ cộng vào giá thành thì người mua phải ‘gánh’… Thế nhưng, ngân hàng cũng không mặn mà trong việc thực hiện bảo lãnh này, trừ những chủ đầu tư trực thuộc ngân hàng hoặc có vốn bảo trợ của ngân hàng sẽ thực hiện.

“Tôi cho rằng, trên thực tế đang diễn ra không đúng quy định của luật, tại nhiều dự án, đề xuất với ngân hàng bảo lãnh thì ngân hàng cũng yêu cầu chủ đầu tư phải thế chấp tài sản tương xứng mới bảo lãnh… nên ngân hàng hay ‘né’ bảo lãnh, gây khó khăn hoặc từ chối. Câu chuyện này gây khó cho chủ đầu tư nếu bắt buộc bảo lãnh mà ngân hàng không hợp tác.

Cần có biện pháp quản lý các hoạt động phát triển đầu tư của các chủ đầu tư, làm sao để các chủ đầu tư không thể làm sai với khách hàng. Hướng đến có các quy định đó tốt hơn là sử dụng biện pháp ngân hàng bảo lãnh, làm tăng chi phí, tăng quyền năng cho ngân hàng, làm khổ thêm cho chủ đầu tư”, ông Đính nói thêm.

Không thể bỏ bảo lãnh

Chị Thu Hà (Hà Nội) vừa mua một căn hộ chung cư ở quận Hoàng Mai để làm chốn an cư. Thế nhưng dự án hiện mới đang xây dựng và đến năm 2024 mới bàn giao nhà. Chính vì thế, trước khi mua chị đã phải tìm hiểu về pháp lý dự án, uy tín chủ đầu tư và nhất là dự án phải có bảo lãnh của ngân hàng mới quyết định ‘xuống tiền’.

“Trên thực tế đã có nhiều dự án chậm tiến độ bàn giao, có dự án hàng chục năm vẫn ‘đắp chiếu’… nếu không có ngân hàng đứng ra bảo lãnh thì người mua chúng tôi biết túm vào ai khi chủ đầu tư không thực hiện đúng cam kết. Phải có bảo lãnh thì người mua mới an tâm nên không thể bỏ”, chị Hà nói.

Trao đổi với PV VietNamNet, luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cũng khẳng định: “Không thể bỏ bảo lãnh vì có bảo lãnh vẫn còn không hoàn thành được nghĩa vụ, nữa là bỏ”.

Theo ông Đức, bảo lãnh là bảo đảm cho người dân và quan trọng hơn là chủ đầu tư phải có năng lực thì ngân hàng mới bảo lãnh. 

“Phải kiểm soát được dòng tiền, mục đích, nguồn thu, tiến độ… thì bao nhiêu cũng phải chấp nhận. Mức phí bảo lãnh quá thấp so với phần được lợi của doanh nghiệp và rủi ro của người dân.

Không những không bỏ quy định bảo lãnh mà còn cần tăng cường hơn để thực sự bảo lãnh để người dân yên tâm tuyệt đối. Còn bảo lãnh ngân hàng như bây giờ, người dân vẫn thấp thỏm… Phải quy định chịu trách nhiệm đến cùng, bảo lãnh cả gốc, cả lãi, cả thiệt hại chứ không chỉ bảo lãnh mỗi cái gốc. Cần bảo lãnh vĩnh viễn đến bao giờ người mua nhận được nhà”, luật sư Trương Thanh Đức nêu ý kiến.

Đáng chú ý, HoREA cho rằng, quy định bảo lãnh này hầu như chỉ “làm lợi” cho ngân hàng thương mại bởi hầu hết ngân hàng thương mại thực hiện bảo lãnh cũng chính là ngân hàng đã cho chủ đầu tư vay tín dụng để đầu tư xây dựng, phát triển dự án đó và đã nhận thế chấp chính dự án đó để bảo đảm khoản vay.

Ngân hàng thương mại vừa được chủ đầu tư trả lãi vay ngân hàng, vừa được lấy “phí bảo lãnh” thường bằng khoảng 2% tổng giá trị tài sản bảo lãnh là dự án nhà ở thương mại có giá trị rất lớn nên “phí bảo lãnh” cũng rất cao mà rất ít bị “rủi ro”. 

Ngoài ra, theo HoREA, quy định bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai làm giảm năng lực cho vay tín dụng của ngân hàng thương mại và làm tăng khối tài sản bảo đảm của doanh nghiệp cho khoản bảo lãnh nên không được khai thác sử dụng hiệu quả khối tài sản bảo đảm này.

Chẳng hạn, doanh nghiệp A được ngân hàng B cấp hạn mức tín dụng 2.000 tỷ đồng, nếu thực hiện bảo lãnh ngân hàng với giá trị 500 tỷ đồng thì doanh nghiệp A chỉ còn có thể được vay tín dụng 1.500 tỷ đồng.

HoREA cho rằng, quy định bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai chưa phải là giải pháp cần thiết để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người mua nhà. Bởi thực tế, 7 năm qua đã cho thấy hầu như các dự án nhà ở đã hoàn thành đầy đủ pháp lý và được phép huy động vốn thì không xảy ra tình trạng chậm hoặc không bàn giao nhà cho khách hàng theo tiến độ cam kết do chủ đầu tư đã sử dụng vốn vay tín dụng, vốn huy động của khách hàng đúng mục đích và được ngân hàng cấp tín dụng đã giám sát chặt chẽ việc sử dụng vốn vay đúng mục đích theo quy định.

Hiệp hội nhận thấy, trong các năm qua có một số chủ đầu tư dự án không bàn giao nhà cho khách hàng đúng tiến độ hoặc không làm được “sổ hồng” cho khách hàng là do vướng mắc về pháp lý, chủ yếu là do đất dự án có nguồn gốc là đất công hoặc đất dự án có nguồn gốc do cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, mà các dự án này đều đã được chấp thuận đầu tư từ nhiều năm trước đây.

Do vậy, HoREA cho rằng, quy định “bảo lãnh ngân hàng” không thật sự cần thiết mà chỉ làm tăng chi phí, làm tăng giá thành và giá bán nhà ở, không có lợi cho người mua nhà và chỉ “làm lợi” cho ngân hàng thương mại.  

Vì vậy, Hiệp hội kiến nghị xem xét bỏ quy định “bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai” để góp phần làm giảm giá thành, qua đó giúp kéo giảm giá bán nhà ở cho người mua nhà.

Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người mua nhà hình thành trong tương lai trong trường hợp chủ đầu tư không bàn giao nhà đúng theo cam kết trong hợp đồng, Hiệp hội đề nghị Ngân hàng Nhà nước tập trung chỉ đạo ngân hàng thương mại tăng cường giám sát chặt chẽ chủ đầu tư dự án nhà ở phải sử dụng vốn vay tín dụng đúng mục đích theo quy định.

Đồng thời, đề nghị Bộ Xây dựng phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có biện pháp giám sát chặt chẽ chủ đầu tư dự án nhà ở phải sử dụng vốn huy động của khách hàng đúng mục đích và bàn giao nhà đúng tiến độ cam kết theo hợp đồng.