Ngày 06/11, Ủy ban châu Âu tuyên bố đã chính thức mở một cuộc điều tra đối với AliExpress, công ty thuộc sở hữu của Alibaba (Trung Quốc), về việc tuân thủ Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số (DSA) của EU. Đạo luật này nhằm mục đích chống lại sự tràn lan của hàng hóa và nội dung bất hợp pháp trên Internet.

Ủy ban châu Âu muốn xác minh việc AliExpress có lập kế hoạch tuân thủ nghĩa vụ của mình để đánh giá rủi ro và thực hiện các biện pháp bảo vệ người tiêu dùng trực tuyến, đặc biệt liên quan đến việc phân phối hàng hóa bất hợp pháp như thuốc giả. AliExpress có thời hạn đến ngày 27/11 để phản hồi yêu cầu điều tra.

Gần đây, EU đã mạnh tay áp dụng các biện pháp mới để chống lại ảnh hưởng của các công ty công nghệ lớn, bao gồm DSA và Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số. Những luật này áp đặt hạn chế và giám sát nghiêm ngặt đối với hoạt động của những gã khổng lồ Internet. DSA có hiệu lực từ tháng 8/2023 đối với 19 nền tảng công nghệ lớn (như AliExpress, Facebook và Instagram...) có hơn 45 triệu người dùng hàng tháng ở châu Âu.

Trước đó, EU đã tiến hành các cuộc điều tra về Meta, TikTok và X, yêu cầu cung cấp thông tin chi tiết về cách các nền tảng này chống lại thông tin sai lệch. Những nền tảng có thể bị phạt tới 6% doanh thu toàn cầu nếu vi phạm.

Trưởng thanh tra kỹ thuật của EU, Thierry Breton, nhấn mạnh rằng DSA không chỉ nhằm chống lại thông tin sai lệch và phát ngôn kích động hận thù trên mạng. Đạo luật này cũng nhằm mục đích loại bỏ các sản phẩm bất hợp pháp hoặc không an toàn được bán ở EU thông qua các thị trường điện tử, bao gồm các loại thuốc và dược phẩm giả mạo với số lượng ngày càng tăng được bán trực tuyến.

DSA yêu cầu các nhà bán lẻ trực tuyến xác minh danh tính của người bán trước khi cho phép họ hoạt động trên nền tảng của mình và sớm ngăn chặn những kẻ lừa đảo. Các trang thương mại trực tuyến có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý về mọi thiệt hại từ các sản phẩm do người dùng mua không phù hợp hoặc nguy hiểm.

Một báo cáo năm 2022 của Europol và Văn phòng Sở hữu Trí tuệ Liên minh châu Âu đã cảnh báo về sự gia tăng số lượng hàng giả vào EU dưới dạng bưu kiện nhỏ. Báo cáo cho biết: “Sự gia tăng đáng kể này là do sự tăng trưởng của thị trường mua bán trực tuyến”.

(theo Securitylab)

Khẳng định việc thúc đẩy người dân sử dụng chữ ký số để thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử là một nhiệm vụ quan trọng và thiết thực, bà Tô Thị Thu Hương cho biết: Triển khai áp dụng chữ ký số rộng rãi sẽ gia tăng sự tin tưởng của người dân, doanh nghiệp và các tổ chức khi thực hiện các giao dịch trên môi trường điện tử, nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động của các dịch vụ công do Chính phủ cung cấp tới người dân, doanh nghiệp.

Chữ ký số là giải pháp được quốc tế và Việt Nam công nhận về tính pháp lý, có thể giải quyết triệt để các nguy cơ an ninh trong giao dịch trực tuyến đặc biệt là các giao dịch đòi hỏi tính xác thực cao. 

Chữ ký số được triển khai, áp dụng đúng sẽ có giá trị pháp lý như chữ ký tay và con dấu, có các thuộc tính định danh, xác thực đúng nguồn gốc, đảm bảo được tính toàn vẹn của dữ liệu nhận được và chống chối bỏ.

“Đặc biệt, Luật Giao dịch điện tử 2023 mới đây có nhiều quy định quan trọng về chữ ký số, tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng chữ ký số vào mọi hoạt động của người dân trên môi trường mạng. Chữ ký số được xem là một trong những tài sản số quan trọng nhất, một mắt xích không thể thiếu trong thời đại chuyển đổi số”, bà Tô Thị Thu Hương thông tin.

Theo đại diện NEAC, tại Việt Nam, 100% doanh nghiệp đã sử dụng chữ ký số chủ yếu trong các dịch vụ như kê khai thuế, hải quan, bảo hiểm xã hội… trong khi tỷ lệ người dân sử dụng chữ ký số còn rất khiêm tốn. Tính đến tháng 9/2023, có trên 2,2 triệu chứng thư số đang hoạt động trong đó khoảng 1,7 triệu chứng thư số doanh nghiệp, tổ chức và hơn 540.000 chứng thư số cá nhân đang hoạt động.

Việc NEAC phối hợp với các cơ quan, đơn vị tổ chức các hội nghị tuyên truyền về chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký số” tại các địa phương trên cả nước là nhằm góp phần đẩy mạnh sử dụng chữ ký số trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp; đồng thời tuyên truyền cho người dân và toàn xã hội hiểu rõ hơn về lợi ích và cách thức sử dụng chữ ký số để có thể tự tin tham gia vào nền kinh tế số, xã hội số.

Đồng quan điểm, Giám đốc Sở TT&TT Đắk Lắk Trương Hoài Anh nhấn mạnh, ứng dụng chữ ký số trong quá trình chuyển đổi số là hết sức quan trọng. Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong việc thực hiện các dịch vụ công trực tuyến, Đắk Lắk đã tích hợp giải pháp tích ký số từ xa trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh.

Thời gian tới, Đắk Lắk sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng chữ ký số, đặc biệt là trong công tác số hóa, để hình thành kho dữ liệu dùng chung của tỉnh, phục vụ công tác tác nghiệp, chỉ đạo điều hành của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn.

“Qua hội nghị, chúng tôi kỳ vọng sẽ thúc đẩy người dân sử dụng dịch vụ ký số từ xa để thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, góp phần trong công cuộc chuyển đổi số của Đắk Lắk theo Nghị quyết 04 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về chuyển đổi số tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”, ông Trương Hoài Anh chia sẻ.

Tại hội nghị, các diễn giả đã thông tin về những điểm mới của dự thảo Luật Giao dịch điện tử sửa đổi; vai trò, lợi ích của chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký số trong hoạt động Chính phủ điện tử, Chính phủ số, chuyển đổi số; ứng dụng chữ ký số trong hoạt động một cửa; lợi ích trong việc ứng dụng chữ ký số trong trường học tại Đắk Lắk; một số hoạt động ứng dụng phổ biến chữ ký số như hóa đơn điện tử, hợp đồng điện từ...

Đáng chú ý, trong khuôn khổ hội nghị, bên cạnh sự kiện khai trương tích hợp chữ ký số vào Cổng dịch của tỉnh, Sở TT&TT Đắk Lắk đã ký kết biên bản ghi nhớ phối hợp triển khai thúc đẩy phổ cập chữ ký số trên địa bàn tỉnh với Câu lạc bộ Chữ ký số và giao dịch điện tử Việt Nam và các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số (CA) công cộng gồm VNPT, Viettel, MISA, BKAV, Nacencomm, SAVIS.

Đắk Lắk là địa phương thứ 17 triển khai chương trình thúc đẩy phổ cập chữ ký số cá nhân cho người dân. Với sự cam kết của các CA công cộng, qua chương trình này, người dân sẽ được cấp chứng thư số với nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ, như miễn phí trong vòng 1 năm bao gồm phí khởi tạo chứng thư số và ký số dịch vụ công trực tuyến.

Về tích hợp giải pháp chữ ký số vào Cổng dịch vụ công, theo thống kê của NEAC, tính đến ngày 26/10, đã có 55/63 Cổng dịch vụ công của địa phương đã sẵn sàng cho người dân sử dụng chữ ký số theo hình thức ký số từ xa với ít nhất 1 nhà cung cấp dịch vụ.

61/63 Cổng dịch vụ công của địa phương và 9 bộ, ngành đã và đang tiến hành kết nối với hệ thống eSign của Bộ TT&TT, trong đó có 38/63 cổng DVC của địa phương và 1 bộ đã đưa chức năng ký số lên sử dụng chính thức.

Đây thực chất là một cuộc tấn công phishing (giả mạo) để nạn nhân tự cung cấp thông tin cá nhân cho những kẻ lừa đảo.

Trong trường hợp trên, nếu đăng nhập tài khoản ngân hàng trên website giả mạo, kẻ xấu sẽ ngay lập tức có được thông tin gồm tên đăng nhập, mật khẩu và thậm chí là cả mã OTP của người dùng. Bằng những thông tin này, chúng có thể truy cập vào tài khoản ngân hàng thật và cuỗm đi số tiền trong đó. 

Trao đổi với VietNamNet, chuyên gia bảo mật Ngô Minh Hiếu (Trung tâm Giám sát An toàn không gian mạng quốc gia - NCSC) cho biết, để phát tán tin nhắn mạo danh, kẻ xấu đã sử dụng một thiết bị phát sóng gửi đi các tin nhắn SMS dưới dạng quảng bá tới những người dùng di động gần đó.  

Những tin nhắn này được điều chỉnh để có “SMS Brandname” trùng khớp với tên ngân hàng nhằm đánh lừa người dùng. Một số ngân hàng đã bị giả mạo thời gian gần đây có thể kể đến như VCB, SHB, MSB... 

Đi cùng với nội dung tin nhắn là các website giả mạo dạng msb[.]vn-cvs[.]xyz, msb[.]vn-cvs[.]top, shb[.]vn-cvs[.]xyz... với đường link có chứa tên viết tắt của các ngân hàng. 

Trò lừa đảo này không mới và đã xuất hiện nhiều trong khoảng 2 năm trở lại đây. Nhóm bảo mật của chuyên gia Ngô Minh Hiếu ghi nhận trong năm nay đã có khoảng 30.000 người là nạn nhân của các tin nhắn này. Hiện một số website của những kẻ lừa đảo đã bị ngăn chặn, gỡ bỏ. 

Theo chuyên gia bảo mật Ngô Minh Hiếu, những kẻ lừa đảo thường tạo ra cảm giác cấp bách để vượt qua khả năng nhận định của nạn nhân. Trước thực trạng trên, người dùng cần xử lý thông tin chậm lại một chút khi bắt gặp những tin nhắn có dấu hiệu đáng ngờ.

Trong trường hợp nhận được tin nhắn hoặc cuộc gọi mong muốn, người dùng cần có động thái xác thực thông tin. Hãy tra cứu số điện thoại của ngân hàng, cơ quan hoặc tổ chức vừa liên hệ để xác minh thông tin. Nếu cảm thấy giao dịch không đáng tin, người dùng nên dừng lại và gạt khỏi đầu liên hệ này. 

Bên cạnh đó, Bộ TT&TT vừa chính thức công bố việc đưa vào vận hành Cổng tra cứu thông tin tên miền. Thông qua hệ thống này, người sử dụng Internet có thể nhận diện, xác thực và cân nhắc các thông tin đang tiếp cận trên môi trường mạng.

Để tra cứu thông tin tên miền, người dân có thể gửi tin nhắn miễn phí theo cú pháp “TCTM [Tên miền hoặc link của website]” gửi tới tổng đài 156 hoặc tra cứu trực tiếp trên trang tracuutenmien.gov.vn. 

Thông tin trả về sẽ cho biết loại tên miền, chủ thể, tổ chức đăng ký và quản lý tên miền… Đây là công cụ hỗ trợ hiệu quả cho người sử dụng trong việc xác định nguồn tin trên môi trường mạng, từ đó góp phần phòng ngừa và ngăn chặn các hành vi lừa đảo, vi phạm pháp luật.

Tra cứu tên miền bằng đầu số 156 để tránh bị lừa bởi website giả mạo