>> Điều gì đang xảy ra ở các ngân hàng tinh trùng tại Việt Nam?

>> Thói quen xấu 'nấu chín' tinh trùng

PGS.TS Nguyễn Quang, Giám đốc Trung tâm Nam học, BV Hữu nghị Việt Đức cho biết, trung tâm liên tục tiếp nhận nhiều trường hợp nam giới bị giãn tĩnh mạch tinh.

Mới nhất, bệnh nhân nam 34 tuổi ở Nghệ An đến khám do lấy vợ 5 năm chưa có con. Kết quả tinh dịch đồ không có tinh trùng, tinh hoàn, mào tinh hoàn 2 bên căng, tuy nhiên ống dẫn tinh bị xẹp.

Khai thác bệnh sử, bệnh nhân cho biết từng điều trị viêm mào tinh hoàn 2 bên cách đây 3 năm. Đến đầu năm 2018, tiếp tục mổ giãn tĩnh mạch tinh trái.

TS Quang cho biết, trường hợp bệnh nhân này bị vô sinh do tắc mào tinh hoàn 2 bên và giãn tĩnh mạch tinh. Bác sĩ chỉ định phẫu thuật, sau 7 ngày, sức khoẻ bệnh nhân ổn định, bác sĩ hẹn khám lại sau 1 tháng để làm xét nghiệm tinh dịch đồ.

Ở giai đoạn nặng, các búi tĩnh mạch bị giãn căng, nằm ngoằn ngoèo dưới bìu

Giãn tĩnh mạch tinh là tình trạng tĩnh mạch nằm trên tinh hoàn bị xoắn giãn một cách bất thường (thông thường đường kính 2mm) khiến cho tinh hoàn bị chảy xệ. Bệnh thường xảy ra ở bên tinh hoàn trái, với tỉ lệ 80%.

Bệnh hình thành là do van tĩnh mạch bị khiếm khuyết, máu trong tĩnh mạch không thể đi từ tinh hoàn xuống ổ bụng như thông thường mà chảy ngược từ ổ bụng vào trong bìu. Từ đó cản trở sự phát triển của tinh hoàn, làm tinh trùng bị rối loạn, tinh hoàn dần nhỏ đi dẫn tới giảm tinh trùng và không có tinh trùng.

Theo thống kê của tổ chức Y tế thế giới, có tới 15% nam giới bị giãn tĩnh mạch tinh. Tuy nhiên ở các giai đoạn 0-2 thường không có các dấu hiệu cụ thể. Chỉ đến khi giãn đến độ 3 – mức độ nặng nhất, bệnh nhân mới có triệu chứng đau, cảm giác nặng và khó chịu vùng bìu đồng thời nhìn thấy rõ các búi mạch bị giãn, nằm ngoằn ngoèo như búi giun. Tùy từng giai đoạn bệnh, tỉ lệ tinh trùng sẽ suy giảm theo, ở giai đoạn cuối, xét nghiệm sẽ không thấy tinh trùng trong tinh dịch.

Theo TS Quang, giãn tĩnh mạch tinh là nguyên nhân hàng đầu khiến nam giới vô sinh, hiếm muộn, trong đó gây ra 15-25% các trường hợp vô sinh nam nguyên phát và 75-81% vô sinh nam thứ phát.

Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên hiếm khi xuất hiện trước tuổi dậy thì, phổ biến nhất ở nhóm nam giới trưởng thành.

Có nhiều yếu tố và nguyên nhân gây giãn tĩnh mạch tinh như: Cơ địa của người bệnh, sự hoạt động bất thường của mạch máu và hệ thống van tĩnh mạch của tinh hoàn, những người thường xuyên phải đứng hoặc ngồi quá nhiều trong quá trình làm việc cũng có nguy cơ cao.

Với giãn tĩnh mạch tinh, chữa nội khoa hầu như không thấy kết quả. Phương pháp chủ yếu là can thiệp phẫu thuật thắt tĩnh mạch tinh nhằm tránh trào ngược máu từ tĩnh mạch thận vào đám rối tĩnh mạch tinh. Có nhiều phương pháp phẫu thuật: Mổ mở, mổ nội soi, vi phẫu thuật.

Theo thống kê, sau phẫu thuật, những trường hợp bệnh nhân có chất lượng tinh trùng giảm cả thiện được 70%, ở những trường hợp không có tinh trùng có thể nâng cao khả năng có con tự nhiên lên 50%.

Để dự phòng giãn tĩnh mạch tinh, nam giới nên tích cực vận động, hạn chế rượu bia, thuốc lá, không mặc quần áo quá chật, hạn chế tối đa thủ dâm và thường xuyên khám sức khoẻ định kỳ.

Minh Anh 

Bác sĩ nói vô sinh, vợ lại báo... có thai

Tôi và vợ trước ly hôn sau nhiều năm chữa vô sinh không thành. Tôi lập gia đình lại và ngạc nhiên khi vợ mới báo tin vui. Có khi nào tôi… tự hết vô sinh hay bị chẩn đoán sai?

Liên quan đến vấn đề này, Đại biểu chỉ rõ thực trạng việc điều chỉnh quy hoạch diễn ra khá phổ biến từ 01/7/2014 đến hết năm 2018. Theo báo cáo chưa đầy đủ, có 1390 dự án có quy hoạch được điều chỉnh từ 01 đến 06 lần.

Đặc biệt là việc điều chỉnh quy hoạch theo đề xuất của nhà đầu tư làm thay đổi lớn so với quy hoạch ban đầu, gây hệ lụy về hạ tầng giao thông, hạ tầng xã hội trong khu vực, ảnh hưởng đến lợi ích của người dân, như dự án tổ hợp công trình dịch vụ, thương mại văn phòng và nhà ở cao tầng tại ô HH1, HH2, HH3 và HH4 lô CC6 khu du lịch tổng hợp và nhà ở hồ Linh Đàm (hay còn gọi là khu HH Linh Đàm – PV): Điều chỉnh chỉ tiêu mật độ xây dựng từ 24,6% lên gần 40%, tầng cao trung bình từ 20, 30 tầng lên tối đa 40 tầng. 

Tổ hợp chung cư HH Linh Đàm của Tập đoàn Mường Thanh với 12 tòa nhà cao từ 36 - 41 tầng với hơn 3 vạn dân tại quận Hoàng Mai, Hà Nội.

Trước thực trạng trên, Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết cụ thể trong số 1390 dự án có quy hoạch được điều chỉnh có bao nhiêu dự án thuộc thẩm quyền của Bộ, được Bộ cho phép điều chỉnh? Có bao nhiêu dự án đã được Bộ thanh tra, việc phát hiện sai phạm và xử lý như thế nào?

Trách nhiệm của Bộ đối với việc điều chỉnh chỉ tiêu mật độ xây dựng và tầng cao tại lô CC6 (hồ Linh Đàm) nói trên và hướng xử lý?

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, về thẩm quyền của Bộ Xây dựng đối với việc điều chỉnh quy hoạch 1390 dự án như đại biểu phản ánh, theo các quy định của pháp luật, Bộ Xây dựng không có thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch và không có quyết định điều chỉnh các quy hoạch trong số 1390 dự án mà Đại biểu đã nêu.

Về các công trình điều chỉnh quy hoạch có vi phạm: Trong giai đoạn từ tháng 7/2014 đến hết tháng 12/2018, Thanh tra Bộ Xây dựng đã thanh tra 40 dự án tổ hợp dịch vụ thương mại và nhà ở cao tầng, trong đó có 12/40 dự án, công trình điều chỉnh quy hoạch có vi phạm như sau:

Về trình tự thủ tục: Có 4 dự án không thực hiện lấy ý kiến cộng đồng dân cư có liên quan khi thực hiện điều chỉnh quy hoạch.

Về thành phần hồ sơ: Có 6 dự án có hồ sơ bản vẽ thiếu chi tiết, thể hiện thiếu một số nội dung theo quy định (thiếu cốt cao độ, thiếu chỉ tiêu sử dụng đất, chưa xác định khoảng lùi công trình, thiếu đánh giá tác động môi trường).

Về quy chuẩn, tiêu chuẩn: Có 2 dự án thiếu nội dung, tính toán một số chỉ tiêu không đảm bảo theo quy chuẩn (chỉ tiêu cấp nước, chỉ tiêu phòng cháy, chữa cháy).

Lãnh đạo Bộ cũng cho hay, tại các kết luận, Thanh tra Bộ Xây dựng đã nêu rõ trách nhiệm, yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố, quận, huyện kiểm điểm tổ chức, cá nhân để xảy ra vi phạm trong công tác lập, thẩm định điều chỉnh phê duyệt quy hoạch. Kết luận thanh tra đã được các cơ quan, đơn vị nghiêm túc thực hiện, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm với 34 tổ chức và cá nhân.

Trả lời câu hỏi về việc điều chỉnh quy hoạch tại Khu HH Linh Đàm, Bộ Xây dựng khẳng định không thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của Bộ Xây dựng.

Bộ này dẫn giải, tại thời điểm Đoàn thanh tra của Thanh tra Bộ Xây dựng kết thúc thanh tra trực tiếp tại dự án vào ngày 14/11/2014, công trình HH3 và HH4 chưa có vi phạm về tầng cao theo quy hoạch được duyệt (công trình HH3 đang xây dựng được khoảng 5/40 tầng; công trình HH4 đang xây dựng được khoảng 18/40 tầng và 01 tầng hầm; công trình HH1 và HH2 chưa được tổ chức thi công xây dựng). Các vi phạm về trật tự xây dựng tại dự án Tổ hợp HH chỉ xảy ra sau thời điểm tháng 6/2015, là thời điểm Thanh tra Bộ Xây dựng đã chuyển kết luận thanh tra đến UBND TP Hà Nội để xử lý theo quy định.

Trước đó, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng hồi đầu tháng 6 vừa qua, vấn đề về điều chỉnh quy hoạch cũng làm “nóng” nghị trường. Trả lời chất vấn của Đại biểu về trách nhiệm của Bộ Xây dựng với Hà Nội về dự án 8B Lê Trực và chung cư HH Linh Đàm, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cũng khẳng định hai vụ việc này thuộc trách nhiệm xử lý của Hà Nội.

Trước nhiều ý kiến đặt vấn đề việc quy hoạch chi tiết bị điều chỉnh nhiều lần, phá nát quy hoạch đô thị; thậm chí phải điều chỉnh nhiều lần theo ý chủ đầu tư, như Đại biểu Phan Viết Lượng (Bình Phước) đặt câu hỏi "có hay không việc nhiều chủ đầu tư “chỉ đạo” quy hoạch". Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho biết: Bộ chưa có thông tin đầy đủ nhưng cũng không loại trừ quy hoạch chi tiết bị điều chỉnh do sức ép nào đó.

Người đứng đầu ngành xây dựng cho rằng sẽ xử lý nghiêm nếu phát hiện hành vi này và trong năm 2019 - 2020 sẽ thanh tra quy hoạch chi tiết một số khu đô thị lớn để kiểm soát tình trạng trên.

Hồng Khanh

Đà Nẵng phát hiện thêm sai phạm tại tổ hợp khách sạn Mường Thanh

Cơ quan chức năng phát hiện thêm nhiều hạng mục sai phạm tại dự án Tổ hợp khách sạn Mường Thanh và chung cư cao cấp Sơn Trà (TP Đà Nẵng).

>> Bác sĩ ‘choáng’, giữa thủ đô bôi nước mắm chữa ung thư

Thiếu nữ 18 chưa chồng cũng mắc ung thư vú

Vừa tốt nghiệp xong cấp 3, Nguyễn Minh Thùy (18 tuổi, Hà Nội) đột nhiên phát hiện một bên vú nổi u cục bất thường. Khi được mẹ dẫn đến khám tại BV K, cô gái trẻ sững sờ khi nghe bác sĩ thông báo mắc ung thư vú giai đoạn 2. Cả tương lai tưởng chừng như sụp đổ trước mắt.

Sau khi nghe bác sĩ giải thích, thêm người nhà động viên, cô gái trẻ sau đó đã đồng ý phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú, tuân thủ phác đồ điều trị đều đặn suốt 2 năm qua và giờ vẫn đến BV K tái khám thường xuyên.

TS.BS Lê Thanh Đức, Trưởng khoa Nội 5, BV K cho biết, Việt Nam cũng như các nước châu Á nói chung có tỉ lệ mắc ung thư vú ở độ tuổi trẻ hơn hẳn khu vực Châu Âu hay Bắc Mỹ, tỉ lệ bệnh nhân 32-36 tuổi rất nhiều.

TS.BS Lê Thanh Đức lật giở hồ sơ bệnh nhân ung thư vú đang điều trị tại khoa

Theo thống kê trên thế giới, tuổi càng cao, khả năng mắc ung thư vú càng lớn, trong đó dưới 10% ung thư vú xảy ra trước tuổi 40, 25% xảy ra trước tuổi 50 và trên 50% xảy ra sau 50 tuổi.

Trong y văn thế giới, từng ghi nhận những ca mắc ung thư rất sớm, tuy nhiên độ tuổi dưới 20 rất hiếm. Ngoài trường hợp như cô gái trẻ nói trên, BV K cũng điều trị cho không ít bệnh nhân ung thư vú mới 20-22 tuổi và nhiều ca 25-28 tuổi.

Như trường hợp của Hồ Thái Trinh, 21 tuổi, đang theo học ĐH tại Hà Nội, phát hiện ung thư vú vào tháng 2 vừa qua, khi bệnh đã tiến triển sang giai đoạn 2B. Hiện tại, Thái Trinh đã phẫu thuật và đang xạ trị.

Cũng đang ở độ tuổi rực rỡ thanh xuân, khi đang học năm cuối đại học ở Hà Nội, Trần Thu Nguyệt (Nam Định) thỉnh thoảng thấy đau bên vú phải. Cô đã đi khám nhiều chuyên khoa trước khi đến BV K kiểm tra và được bác sĩ thông báo ung thư vú ở giai đoạn rất sớm T1M0.

Tuy nhiên TS Đức cho biết, so với các bệnh nhân lớn tuổi, ung thư vú ở người trẻ tiên lượng không tốt bằng và đến nay các nghiên cứu vẫn chưa lý giải được. Trong đó tốc độ sinh sôi tế bào mạnh hơn, độ ác tính cao hơn, tỉ lệ tái phát cao hơn, thời gian giữ được ổn định ngắn hơn.

TS Đức dẫn chứng, có trường hợp nữ bệnh nhân 25 và 28 tuổi, đã điều trị ổn định một thời gian nhưng sau lại tát phát.

Như trường hợp của Thu Nguyệt, dù may mắn phát hiện ở giai đoạn rất sớm nhưng sau phẫu thuật, bệnh vẫn tiến triển, di căn vào gan. Bắt đầu từ tháng 8 năm ngoái, bệnh nhân đã được xạ trị song khối u tiếp tục di căn vào mật, não và hiện đã xạ trị não.

Đến nay, thế giới vẫn chưa tìm ra nguyên nhân trực tiếp gây ung thư vú nhưng đã tìm thấy những mối liên hệ chặt chẽ giữa các yếu tố từ môi trường cũng như nội tại cơ thể với ung thư vú (yếu tố nguy cơ ngoại sinh và yếu tố nguy cơ nội sinh).

Trong đó, 80% ung thư nói chung cũng như ung thư vú liên quan trực tiếp với các yếu tố ngoại sinh, đặc biệt là môi trường sống. Tỉ lệ phụ nữ mắc ung thư vú cao ở các nước phát triển là một minh chứng.

Quan trọng nhất là tự khám

Ung thư vú là ung thư phổ biến hàng đầu ở nữ giới, tại Hoa Kỳ, cứ 5 phụ nữ có một trường hợp mắc.

So với các nước phát triển, tỉ lệ ung thư vú ở Việt Nam không quá cao, theo số liệu WHO 2018, số ca mắc mới ung thư vú của Việt Nam xếp vị trí 146/185 quốc gia, vùng lãnh thổ có số liệu về ung thư với tỉ lệ 26,4 ca/100.000 dân, tương đương 15.000 ca. Trong đó, 40% bệnh nhân tử vong, tương đương khoảng 6.000 ca, xếp vị trí 150/185.

Thời kỳ "tiền lâm sàng" ung thư vú thường kéo dài tới 8-10 năm. Đây là thời gian để một tế bào ung thư vú đầu tiên trở thành một khối u có đường kính 1 cm (tương đương 1 tỉ tế bào) để có thể sờ thấy.

Bệnh nhân ung thư vú ở giai đoạn muộn khi đến bệnh viện

Từ 1 cm thành khối u có đường kính 2 cm cần 4 tháng. Giai đoạn này có thể phát hiện bằng sờ nắn, khám tuyến vú đúng cách.

Khi hình thành khối u to ở xung quanh núm vú, sẽ kéo tụt núm xuống. Khi khối u xâm lấn ra ngoài, sẽ làm thay đổi màu hoặc khiến da sần như vỏ cam.

Khối u cũng gây tình trạng sưng, nóng, đỏ, đau một vùng hay toàn bộ tuyến vú. Khi đó tiên lượng đã rất nặng.

Ngoài ra rất có thể phát hiện tình trạng chảy dịch núm vú, màu hồng hoặc dịch máu. Trong một số trường hợp xuất hiện hạch nách, nhiều trường hợp u nhỏ nhưng hạch nách to gây chèn ép thần kinh, gây đau dọc mặt trong cánh tay lan xuống ngón tay. 

Những trường hợp đến muộn khi khối u to, xâm lấn da gây vỡ, chảy dịch, máu ra ngoài hoặc di căn xương, di căn phổi...

GS Trần Văn Thuấn, Giám đốc BV K khẳng định: “Ung thư vú hoàn toàn có thể chữa khỏi. Trong đó việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Càng sớm việc điều trị càng đơn giản, hiệu quả điều trị càng cao, chi phí điều trị càng ít, tỉ lệ sống thêm 10-25 năm rất cao”.

Đáng tiếc, ở Việt Nam, tỉ lệ bệnh nhân ung thư vú ở giai đoạn muộn mới đến bệnh viện còn rất lớn.

So với các ung thư khác, ung thư vú dễ phát hiện sớm nhất. Theo GS Thuấn, nếu được phát hiện ở giai đoạn đầu có thể chữa khỏi bệnh tới hơn 80%, ở giai đoạn 2 tỷ lệ này là 60%, sang giai đoạn 3 khả năng khỏi hẳn thấp và đến giai đoạn 4, thường việc điều trị chỉ để kéo dài cuộc sống, giảm bớt các triệu chứng đau đớn.

Do đó, các bác sĩ luôn khuyến cáo, để phát hiện sớm ung thư vú, cách đơn giản nhất là phụ nữ tự sờ, khám vú thường xuyên, thời điểm tốt nhất là sau kỳ kinh 7 ngày khi tuyến vú mềm nhất.

Phụ nữ sau 50 tuổi nên định kỳ tầm soát vú, chụp x-quang tuyến vú 1 năm/lần, những trường hợp có nguy cơ cao khi trong gia đình có bố mẹ, mắc ung thư vú hoặc các ung thư khác cần đi tầm soát sớm hơn do 5-10% ung thư vú có tính di truyền của một gen bất thường, còn gọi là gen đột biến BRCA1 và BRCA2.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi.

Thúy Hạnh

Nhận tạng hiến từ người phụ nữ, 3 người đều chết vì 'lây' ung thư vú

Sau khi nhận tạng hiến từ một người phụ nữ chết vì đột quỵ ở tuổi 53, đã có 3 người tử vong vì cùng một nguyên nhân: ung thư vú.