Theo báo cáo của 41 tỉnh, thành phố, số bác sĩ làm việc tại tuyến huyện và xã hiện có hơn 24.300, số bác sĩ làm việc luân phiên tại trạm y tế xã chỉ có 656.

Tới đây, Bộ Y tế sẽ triển khai mô hình nhóm nhân lực y tếthực hiện đầy đủ chức năng cung ứng toàn bộ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu theo nguyên lý y học gia đìnhtại trạm y tế xã thay cho vai trò cá nhân bác sĩ gia đình. Trong đó, ​nguyên lý y học gia đình là chăm sóc toàn diện liên tục, phối hợp và lấy bệnh nhân làm trung tâm, hướng tới dự phòng cho cộng đồng.

"Nhóm nhân lực này không chỉ bao gồm những nhân viên cơ hữu tại trạm y tế xã mà bao gồm cả những nhân viên y tế tuyến trên làm việc luân phiên tại trạm y tế xã, khám chữa bệnh định kỳ tại trạm y tế xã hay hỗ trợ từ xa cho trạm y tế xã", Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết.

Hiện nay, một số địa phương như TP.HCM đã triển khai gần 50 trạm y tế điểm hoạt động theo nguyên lý y học gia đình; Hà Nội đặt mục tiêu năm 2023 có 85% trạm y tế hoạt động hiệu quả theo nguyên lý này, nâng lên 100% vào năm 2025.

Liên quan cơ sở y học gia đình, tại Việt Nam, mô hình phòng khám bác sĩ gia đình được Bộ Y tế phê duyệt để nhân rộng và phát triển giai đoạn 2016-2020, với mục tiêu cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản, toàn diện, liên tục cho cá nhân, gia đình và cộng đồng, giảm tải cho bệnh viện. Dù phấn đấu đến năm 2020 có 80% tỉnh, thành triển khai phòng khám bác sĩ gia đình trên toàn tỉnh nhưng đến nay cả nước mới có 340 phòng khám bác sĩ gia đình ở 14 tỉnh, thành.

Bộ Y tế nhìn nhận, việc áp dụng rộng rãi nguyên lý y học gia đình còn nhiều hạn chế do nguồn nhân lực có chuyên môn về y học gia đình còn thiếu, chưa đáp ứng được yêu cầu.

Từ năm 2000, Bộ Y tế chính thức công nhận chuyên ngành Y học gia đình và cho phép đào tạo bác sỹ chuyên khoa cấp I y học gia đình. Tuy nhiên, việc cấp chứng chỉ hành nghề bác sĩ gia đình còn gặp khó khăn, chưa kể, người dân chưa tin tưởng vào tay nghề bác sĩ gia đình. Hơn nữa, thu nhập của bác sĩ trong mô hình bác sĩ gia đình còn thấp, gây khó cho việc tuyển dụng được người giỏi chuyên môn, theo Bộ Y tế.  

Tại Hội thảo Định hướng phát triển y tế cơ sở trong tình hình mới do Bộ Y tế tổ chức tại TP.HCM hôm qua (29/3), PGS.TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho rằng cần có chính sách đãi ngộ phù hợp trong việc thu hút nhân lực cho tuyến y tế cơ sở, trong đó, chú trọng tăng cường các bác sĩ đa khoa, bác sĩ gia đình về trạm y tế.

Theo bác sĩ Việt, lao là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn lao gây ra, là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Vi khuẩn thường tấn công vào phổi, cũng có thể gây tổn thương ở những cơ quan khác như não, tủy, thận và cơ xương khớp. 

 Khi hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh lao. Bệnh lao có thể phòng ngừa, nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể khỏi hẳn. Tỷ lệ trẻ em bị bệnh lao mỗi năm chiếm khoảng 15% trong tổng số các ca mới.

Trẻ bị bệnh lao có thể biểu hiện tương tự như người lớn. Phổ biến nhất là lao sơ nhiễm, sau đó là lao phổi, màng phổi, lao màng não và một số thể lao ngoài phổi như lao xương, màng bụng, hạch, ruột.

Mỗi thể lao có những biểu hiện lâm sàng khác nhau, xảy ra ở những độ tuổi khác nhau. Mức độ phụ thuộc vào cơ địa của bệnh nhi, khả năng đáp ứng điều trị và lượng vi khuẩn gây bệnh.

Để phòng bệnh, bác sĩ Việt cũng khuyến cáo, phòng ngừa bằng thuốc chủng ngừa, tiêm nhắc định kỳ, dinh dưỡng đầy đủ nâng cao thể trạng, thể dục thể thao, bổ sung vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, người dân cần hạn chế tiếp xúc với người mắc lao, đặc biệt các đối tượng có nguy cơ cao: người già, trẻ em, phụ nữ có thai, người có bệnh nền nặng.

Việc giáo dục sức khỏe cho người dân, hướng dẫn các biện pháp tránh và kết hợp tầm soát bệnh lao cho tất cả trẻ em tiếp xúc người nghi hoặc mắc bệnh lao rất quan trọng. Khi biểu hiện sốt, ho, khò khè kéo dài không đáp ứng điều trị thông thường, nổi hạch, cần được sàng lọc bệnh lao.