Khoa Cấp cứu A9, BV Bạch Mai hiện đang điều trị cho nữ bệnh nhân B.T.K.P, 43 tuổi, Hà Nội bị đột quỵ não nghi do nhiều năm uống thuốc tránh thai.

Trước khi đi ngủ tối 20/2, bệnh nhân khoẻ mạnh bình thường. Đến 6h sáng hôm sau, người nhà bất ngờ phát hiện chị P. khó nói, méo miệng, liệt nửa người trái. Gia đình tự dùng kim châm vào 10 đầu ngón tay không thấy cải thiện mới chuyển vào A9 cấp cứu lúc 7h40.

Sau 9 ngày điều trị, bệnh nhân đang dần hồi phục

Bệnh nhân được chỉ định chụp cộng hưởng từ não và mạch não cấp cứu, phát hiện tắc động mạch não.

Do đã quá 5 tiếng nên bệnh nhân không thể dùng tiêu sợi huyết. Sau hội chẩn với khoa Chẩn đoán hình ảnh, các bác sĩ quyết định can thiệp lấy huyết khối cơ học qua đường động mạch.

Sau 30 phút, một mảnh huyết khối có chiều dài khoảng 1 cm được lấy ra. Kiểm tra lại thấy mạch máu tái thông, bệnh nhân tỉnh hoàn toàn, không còn liệt dây thần kinh số 7 bên trái, tình trạng liệt 1/2 người trái cải thiện rõ rệt. Sau 9 ngày điều trị, bệnh nhân đã hết liệt.

BS Lương Quốc Chính, khoa Cấp cứu A9 cho biết, đây là trường hợp khá đặc biệt khi các kết quả chụp chiếu, xét nghiệm không tìm thấy bất cứ yếu tố nguy cơ đột quỵ não nào khi huyết áp, tim mạch, mỡ máu, đường máu... hoàn toàn bình thường.

Tuy nhiên, có một điều hết sức quan trọng là bệnh nhân đã uống thuốc tránh thai liên tục khoảng 4-5 năm nay.

Theo BS Chính, ở phụ nữ trẻ khỏe mạnh không có bất cứ yếu tố nguy cơ nào thì nguy cơ đột quỵ não liên quan đến sử dụng thuốc tránh thai là thấp.

“Nhưng với những người hút thuốc lá, tăng huyết áp, đau nửa đầu... thì uống thốc tránh thai lâu năm là một yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ đột quỵ não”, BS Chính chia sẻ.

Theo nghiên cứu trên thế giới, tỉ lệ đột quỵ nhồi máu não chiếm khoảng 4,4/100.000 phụ nữ ở độ tuổi sinh sản.

Trong một nghiên cứu phân tích gộp, thuốc tránh thai làm tăng nguy cơ đột quỵ lên 1,9 lần và làm tăng tỉ lệ đột quỵ lên 8,5/100.000 phụ nữ có dùng thuốc.

Ca đột quỵ não đầu tiên trên thế giới liên quan đến việc dùng thuốc tránh thai đường uống được báo cáo lần đầu tiên năm 1962.

Tuy nhiên thời điểm đó, thuốc tránh thai có hàm lượng estrogen lên tới tới 150 microgram. Còn hiện tại, hầu hết thuốc tránh thai đường uống chỉ chứa hàm lượng estrogen từ 20-35 microgram.

Cách đơn giản cứu người đột quỵ tại nhà

Tai biến mạch máu não (đột quỵ) có thể nhận biết qua những dấu hiệu cảnh báo trước. 

Khi bị kiến ba khoang đốt, nếu tổn thương nhẹ sẽ có cảm giác bỏng rát tại chỗ, nặng có thể gây sốt, nổi hạch lân cận, nhiễm trùng.

Thông thường, người bệnh sẽ có cảm giác râm ran ngay sau khi tiếp xúc với chất độc của kiến, nhưng phải sau 6-8 giờ mới thấy rát bỏng và sau khoảng 12-24 giờ sẽ bị nổi bọng nước, sau 3 ngày sẽ bong vảy và sau 5-7 ngày sẽ lành nhưng vẫn còn vết thâm.

Phân biệt vết đốt kiến ba khoang

Theo BS Duy, tổn thương do kiến đốt có nhiều đặc điểm dễ phân biệt với zona thần kinh hay giời leo:

- Tổn thương thường xuất hiện ở các vùng da hở trên cơ thể như mặt, hai tay.

- Vết thương thành vệt dài hoặc thành đám. Ban đầu là những nốt ban đỏ rồi sưng lên thành mụn mủ có điểm màu trắng vàng ở giữa.

Vết đốt do kiến ba khoang gây ra thường có điểm trắng ở giữa

- Nếu không giữ gìn cẩn thận có thể bị loét, làm rỉ dịch.

- Vết thương gây đau rát, ngứa ngáy khó chịu, một số trường hợp có thể bị sốt, nổi hạch, biến chứng nhiễm trùng toàn thân.

Cách xử lý chất độc dính vào da

Khi không may bị kiến ba khoang đốt, BS Duy khuyến cáo, việc đầu tiên là lấy nước sạch mát cùng xà phòng rửa vết đốt. Khi rửa, cần hết sức nhẹ nhàng để không bị trầy xước hay vỡ vết thương.

Nếu không may dùng tay đập chết kiến, cần rửa tay bằng xà phòng càng sớm càng tốt, không tiếp xúc vùng da lành với nơi dính độc.

Sau đó có thể dùng nước muối sinh lý (9‰) rửa để trung hòa hoặc giảm bớt các yếu tố dị ứng, kích ứng da rồi nhanh chóng bôi hồ nước (thành phần chính là kẽm oxyd) giúp sát khuẩn, dịu da.

Những ngày kế tiếp, nếu nốt ban đỏ bị chuyển sang nốt mụn mủ, phồng rộp cần bôi thêm mỡ Oxyde kẽm, mỡ kháng sinh, song song với bôi hồ nước.

Nếu vết đốt có dấu hiện lở loét lan rộng, nhiễm khuẩn, bị rỉ mủ cần bôi dung dịch xanh methylen 1 % và đi khám bác sĩ. Người bệnh không tự ý mua thuốc điều trị do nhiều loại thuốc có chứa corticoid, chất giải độc tố... cần có chỉ định cụ thể.

Khi bôi thuốc, cần tuân thủ bôi 2 lần/ngày, trước khi bôi cần rửa sạch vết thương với nước muỗi loãng.

Cách phòng tránh kiến ba khoang

Kiến ba khoang thường sống ở ruộng lúa, bãi cỏ, vườn cây và là loài ưa ánh sáng đèn, đặc biệt là các loại đèn có ánh sáng xanh tím như đèn huỳnh quang. Do đó, để phòng tránh, cần hạn chế mở cửa, nên buông rèm cửa hoặc làm lưới ngăn côn trùng ở khu vực cửa, lỗ thông khí, nhất là nơi ở gần cây cối, cánh đồng... Khi lắp đèn, nên thay bằng đèn dây tóc có ánh sáng đỏ, vàng.

Trước khi đi ngủ, giũ sạch chăn, chiếu, buông màn để kiến ba khoang không bay vào. Khi dùng khăn mặt hay quần áo, cần rũ sạch trước khi dùng xem có kiến hay không.

Khi nhìn thấy kiến bò lên người, tuyệt đối không dùng tay chà sát hay giết kiến sẽ khiến chất độc dính vào da.

Thúy Hạnh

Những món côn trùng kinh dị nhưng tốt cho sức khỏe

Những món ăn từ côn trùng ngày càng được nhiều người ưa chuộng. Chúng nhìn có vẻ rất kinh dị, nhưng lại là thực phẩm có nhiều chất dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe.

N.H.Y là sinh viên trường Cao đẳng Nghệ thuật tại Hà Nội. Cô gái trẻ có kinh nguyệt từ năm 14 tuổi, nhưng đến năm 17 tuổi đột nhiên chu kỳ thưa dần rồi mất hẳn.

Y. chủ quan không đi khám. Cho đến 1 năm trở lại đây, cơ thể xuất hiện thêm nhiều dấu hiệu bất thường như ngực liên tục tiết sữa, cứ nặn là ra sữa non, da toàn thân khô sạm dần, hay đau đầu, cô gái trẻ mới đi khám phụ khoa vì lo vô sinh.

Tuy nhiên cả tử cung và phần phụ đều hoàn toàn bình thường. Khi đến khoa Ngoại thần kinh, BV K làm xét nghiệm, các bác sĩ phát hiện nồng độ hormone tuyến yên trong máu tăng cao bất thường.

Phụ nữ tiết sữa bất bình thường, mất kinh nguyệt đột ngột, da thô ráp là những dấu hiệu chính giúp bạn nghĩ đến u tuyến yên

Khai thác thêm, bệnh nhân cho biết khi lượng kinh nguyệt giảm càng nhiều, lượng sữa tiết ra càng lớn.

Ths.BS Nguyễn Đức Liên, Trưởng khoa Ngoại thần kinh cho biết, trường hợp này bệnh nhân đã hình thành u tuyến yên.

“Nhưng do khối u còn nhỏ nên bác sĩ chỉ định dùng thuốc để ức chế tế bào u. Sau vài tháng điều trị, bệnh nhân đã có kinh nguyệt trở lại, da dẻ mịn màng hơn”, BS Liên chia sẻ.

Bệnh nhân được chỉ định tiếp tục dùng thuốc duy trì, tái khám theo lịch hẹn, tiên lượng rất khả quan, sau này có thể có con bình thường.

BS Liên cho biết, đã từng khám và điều trị cho rất nhiều trường hợp phụ nữ mắc u tuyến yên mà không biết. Hầu hết đều có hiện tượng tiết sữa bất thường và đều tìm đến các chuyên khoa phụ sản để thăm khám.

Trong đó có nhiều trường hợp đã cai sữa 3-4 năm vẫn có hiện tượng tiết sữa, nhưng chủ quan, chỉ phát hiện bệnh khi tình cờ đi khám bệnh lý khác.

Theo BS Liên, tuyến yên là tuyến hình hạt đậu nhỏ nằm ở đáy não, hơi phía sau mũi và giữa hai tai. Mặc dù kích thước nhỏ nhưng tuyến yên có nhiệm vụ điều hòa sự cân bằng các nội tiết tố (hormone) của cơ thể.

U tuyến yên có thể xảy ra ở cả 2 giới với mọi độ tuổi, tuổi càng cao, nguy cơ càng lớn. Khối u này khiến tuyến yên tạo ra quá nhiều hoặc quá ít hormone, ảnh hưởng đến các chức năng trong cơ thể hoặc gây áp lực lên não gây đau đầu cùng các triệu chứng khác.

Với u tuyến yên, tuỳ thuộc vào kích thước, khối u dạng không chế tiết hay chế tiết loại hormone nào mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị khác nhau.

Với trường hợp u tuyến yên chế tiết Prolactin khiến phụ nữ tiết sữa dù không mang thai như trường hợp N.H.Y không nhất thiết phải mổ nếu khối u nhỏ và không giảm thị lực.

Các trường hợp phải phẫu thuật đa số được mổ nội soi qua mũi, xoang, đảm bảo thẩm mỹ. Những khối u lớn, có thể phải mở hộp sọ.

BS Liên khuyến cáo, phụ nữ khi có những dấu hiệu bất thường như đột ngột mất kinh, có hiện tượng tiết sữa dù không nuôi con nhỏ hoặc cai sữa đã lâu, thỉnh thoảng đau đầu... cần kiểm tra tuyến vú và kiểm tra nội tiết tuyến yên. Ở hầu hết những phụ nữ mắc u tuyến yên, da sẽ thô ráp, sần sùi hơn bình thường.

Giảm thị lực không rõ nguyên nhân cũng là dấu hiệu cần lưu ý vì có thể khối u lớn chèn ép dây thần kinh.

“Chúng tôi từng khám cho bệnh nhân giảm thị lực tới 5 năm nhưng không tìm ra nguyên do, khi kiểm tra phát hiện u tuyến yên to tới 5cm”, BS Liên chia sẻ.

Với nam giới, giảm ham muốn tình dục là một trong những dấu hiệu cần lưu ý hoặc những trường hợp trẻ em dậy thì quá sớm.

Giám đốc bệnh viện K: 35% ung thư do chế độ ăn uống

Giám đốc bệnh viện K nhấn mạnh hút thuốc và chế độ dinh dưỡng không hợp lý là 2 nhóm nguyên nhân hàng đầu gây ung thư.