Ảnh minh họa

Quy định về việc chuyển nhượng mua bán đối với trường hợp sở hữu chung quyền sử đất được quy định tại Khoản 2 Điều 167 Luật đất đai 2013 có nội dung như sau:

Điều 167. Quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất

2. Nhóm người sử dụng đất mà có chung quyền sử dụng đất thì có các quyền và nghĩa vụ như sau:

a) Nhóm người sử dụng đất gồm hộ gia đình, cá nhân thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của hộ gia đình, cá nhân theo quy định của Luật này.

Trường hợp trong nhóm người sử dụng đất có thành viên là tổ chức kinh tế thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của tổ chức kinh tế theo quy định của Luật này;

b) Trường hợp nhóm người sử dụng đất mà quyền sử dụng đất phân chia được theo phần cho từng thành viên trong nhóm, nếu từng thành viên của nhóm muốn thực hiện quyền đối với phần quyền sử dụng đất của mình thì phải thực hiện thủ tục tách thửa theo quy định, làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và được thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định của Luật này.

Trường hợp quyền sử dụng đất của nhóm người sử dụng đất không phân chia được theo phần thì ủy quyền cho người đại diện để thực hiện quyền và nghĩa vụ của nhóm người sử dụng đất.

Căn cứ quy định trên thì khi đồng sở hữu của bạn không đồng ý bán đất thì có các trường hợp xử lý sau:

- Nếu trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phân chia rõ theo phần quyền sở hữu trong khối tài sản chung quyền sử dụng đất thì bạn chỉ có thể bán phần quyền được ghi nhận trong GCN QSDĐ. Việc mua bán chuyển nhượng phải thông qua thủ tục tách thửa ứng với phần quyền sử dụng của bạn. Tuy nhiên việc tách thửa phải đảm bảo diện tích tối thiểu khi tách thửa theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

- Nếu trong quyền sử dụng đất không phân chia được theo phần thì bạn và đồng sở hữu có thể uỷ quyền cho người đại diện. Trong trường hợp không thể uỷ quyền hoặc thoả thuận về việc phân chia thì bạn có thể thực hiện thủ tục khởi kiện tại Toà án để xác định quyền sử dụng đất.

- Trường hợp nếu hai bên chỉ có giấy tờ viết tay về góp vốn quyền sử dụng đất. Trong trường hợp này, hợp đồng góp vốn để nhận (mua) quyền sử dụng đất đã thể hiện ý chí thỏa thuận giữa các bên và không thuộc trường hợp bắt buộc phải được công chứng, chứng thực. Do vậy, nếu không vi phạm các quy định của pháp luật làm cho giao dịch dân sự đó bị vô hiệu (do vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội; do giả tạo; do người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự xác lập, thực hiện; do bị nhầm lẫn; do bị lừa dối, đe dọa hoặc do người xác lập không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình - Điều 128 đến Điều 133 BLDS) thì hợp đồng viết tay giữa các bên được coi là hợp pháp.

Trong trường hợp có tranh chấp xảy ra, để xác định bản hợp đồng viết tay nêu trên có đủ cơ sở để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho những người góp vốn còn lại không đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì cần phải xét đến nhiều yếu tố về các nội dung góp vốn, quyền quản lý, định đoạt quyền sử dụng đất chung.

Bộ luật Dân sự 2015 tại Điều 216. Quản lý tài sản chung

Các chủ sở hữu chung cùng quản lý tài sản chung theo nguyên tắc nhất trí, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.

Căn cứ Điều 218 Bộ luật Dân sự 2015 về việc định đoạt tài sản chung:

Điều 218. Định đoạt tài sản chung

1. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền định đoạt phần quyền sở hữu của mình.

2. Việc định đoạt tài sản chung hợp nhất được thực hiện theo thoả thuận của các chủ sở hữu chung hoặc theo quy định của pháp luật.

3. Trường hợp một chủ sở hữu chung theo phần bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua.

Trong thời hạn 03 tháng đối với tài sản chung là bất động sản, 01 tháng đối với tài sản chung là động sản, kể từ ngày các chủ sở hữu chung khác nhận được thông báo về việc bán và các điều kiện bán mà không có chủ sở hữu chung nào mua thì chủ sở hữu đó được quyền bán cho người khác. Việc thông báo phải được thể hiện bằng văn bản và các điều kiện bán cho chủ sở hữu chung khác phải giống như điều kiện bán cho người không phải là chủ sở hữu chung.

Trường hợp bán phần quyền sở hữu mà có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua thì trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày phát hiện có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua, chủ sở hữu chung theo phần trong số các chủ sở hữu chung có quyền yêu cầu Tòa án chuyển sang cho mình quyền và nghĩa vụ của người mua; bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường thiệt hại.

Căn cứ theo quy định trên, nếu có hợp đồng góp vốn chung mà khi chuyển nhượng 1 phần quyền sử dụng đất mà bạn cần thông báo cho chủ sở hữu chung theo đúng quy định pháp luật thì không có chủ sở hữu chung nào mua thì chủ sở hữu đó được quyền bán cho người khác.

Thạc sỹ - Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội.

Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ [email protected] (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)

Ban Bạn đọc

Chuyển nhượng nhà chung cư trả góp cho chủ mới

Vợ chồng tôi mua chung cư trả góp nhưng giờ muốn bán đi. Vậy phần tiền nhà trả góp còn lại sẽ do gia đình tôi hay chủ mới đứng ra trả?

Bên cạnh đó, DN hỗ trợ xây dựng nông thôn mới bằng vật liệu làm đường giao thông, xây nhà văn hóa, trường học, sân thể thao, tham gia tích cực công tác an sinh xã hội, xóa nhà tạm cho người nghèo và gia đình chính sách, hỗ trợ người nghèo bằng ủng hộ giống cây trồng, vật nuôi...

Tạo điều kiện DN khởi nghiệp trong xây dựng nông thôn mới

Tại diễn đàn, các ý kiến cũng cho rằng, trong nhiều năm, DN đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn còn ít. Bên cạnh những tập đoàn lớn tham gia đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp thì phần lớn các doanh nghiệp nông nghiệp ở Việt Nam còn rất nhỏ. Ngoài ra, vẫn còn không ít chính sách chưa phù hợp hoặc thủ tục hành chính rườm rà gây khó khăn cho doanh nghiệp nông nghiệp phát triển…

Các diễn giả, nhà khoa học và các đại biểu đã có những tham luận cụ thể liên quan đến DN khởi nghiệp như: Phát triển DN nông nghiệp trong tiến trình cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới; Cơ chế chính sách hỗ trợ DN tư nhân trong xây dựng nông thôn mới; Xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp trong nông nghiệp; Kinh nghiệm thực tiễn từ một DN khởi nghiệp tại tỉnh Hòa Bình; Hệ sinh thái khởi nghiệp của Isarel trong nông nghiệp…

Để thu hút hơn nữa DN đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, khuyến khích phát triển phong trào khởi nghiệp trong xây dựng nông thôn mới gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, diễn đàn đã đề cập đến một số vấn đề về chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn cho DN: Chính sách về đất đai; Hỗ trợ mạnh hơn vào hạ tầng cơ bản cho các dự án đầu tư vào các sản phẩm chủ lực quy mô lớn; Gói tín dụng riêng ưu đãi cho các DN đầu tư vào nông nghiệp; Hỗ trợ một phần phí bảo hiểm nông nghiệp (lần đầu) cho DN; Đối với DN khởi nghiệp cần có thêm chính sách hỗ trợ cho đầu tư ứng dụng khoa học - kỹ thuật, xúc tiến thương mại; Hỗ trợ DN chi phí đào tạo nghề của DN, đào tạo nông dân tham gia vào liên kết sản xuất với DN;…

Diễn đàn nhấn mạnh cần quan tâm nhiều hơn nữa đến việc cải cách các thủ tục hành chính còn đang làm khó cho DN nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, khuyến khích sự chủ động, tích cực của DN đối với Phong trào khởi nghiệp trong xây dựng nông thôn mới.

M.M - Thu Trà (tổng hợp)