Trong thời gian học, Giáo sư được gia đình gọi về lấy vợ, sau đó quay lại Hà Nội tiếp tục học tập.

Cụ bà Trần Thị Vân (1896) ở quê tiếp tục làm ruộng và buôn vải ở chợ Mễ Sở (Hưng Yên). 

Năm 1920, GS Hàm nhận bằng tốt nghiệp và được bổ nhiệm dạy ở trường Bưởi. Để ổn định cuộc sống, chuyên tâm theo đuổi công việc, Giáo sư đón vợ lên Hà Nội. Khi đó GS Hàm 22 tuổi, còn bà Vân bước sang tuổi 24.

Sau cách mạng tháng Tám năm 1945, GS được bổ nhiệm làm thanh tra Trung học vụ, rồi làm hiệu trưởng trường Bưởi.

Người vợ 7 năm xa cách của vị hiệu trưởng

Gần 7 năm sau ngày cưới, vợ chồng Giáo sư Hàm mới chính thức được kề cận sớm tối. Bà lo buôn bán, kiếm tiền, đảm đương mọi việc lớn nhỏ trong nhà.

Vợ chồng Giáo sư Hàm có 8 người con. Bốn người con trai được đặt tên lần lượt là Bành, Bái, Hồng, Minh. Bốn người con gái là Ngân, Thoa, Duyên, Cương.

Ông Dương Tự Minh - con trai út của vợ chồng GS Dương Quảng Hàm.

Trong mắt ông Dương Tự Minh (SN 1935) - con trai út vợ chồng GS Hàm, cụ bà Vân là người nóng tính nhưng luôn dành cho chồng sự nể phục đặc biệt.

'Mẹ tôi học chữ Nho từ nhỏ, tư chất thông minh, có khiếu kinh doanh. Tám tuổi mẹ theo bà ngoại tôi ra chợ buôn bán. Năm 10 tuổi cụ được cấp vốn tự mua hàng, mang ra Hà Nội bán dưới sự hướng dẫn của người lớn’, ông Minh xúc động nói.

Vợ chồng đoàn tụ, cùng gây dựng cơ nghiệp, Giáo sư Hàm bàn với vợ mua đất, dựng nhà, định cư tại Hà Nội.

Giáo sư Hàm vốn sống giản đơn, không phô trương nhưng cụ quan niệm ngôi nhà là tổ ấm để các con khôn lớn, trưởng thành vì vậy, cụ muốn xây ngôi nhà rộng rãi, đầy đủ tiện nghi cho cả gia đình sinh sống.

Chiều chồng, cụ bà Trần Thị Vân mua mảnh đất 300m2, dựng căn nhà 3 tầng ở phố Hàng Bông. 

'Thời điểm đó, đây là khu đất rộng lớn. Mẹ tôi kể, cụ chọn mảnh đất này vì thấy có tàu điện đi qua và dừng ở đây, dân cư đi lại tấp nập. Nếu vừa ở, vừa kinh doanh rất hợp lý', ông Minh nói. 

Tủ gỗ lưu giữ tư liệu về Giáo sư Dương Quảng Hàm ở ngôi nhà trên phố Hàng Bông.

Những năm 30 của thế kỷ trước, các gia đình Hà Nội gốc thường xây nhà theo kiến trúc cổ nhưng GS Hàm xây nhà theo kiến trúc mới, trần cao 4 mét, sàn lát gạch hoa, hệ thống cửa bằng gỗ lim. Trong nhà có đèn điện, quạt trần, nước máy.

'Cha tôi là nhà nghiên cứu văn học nhưng có kiến thức rộng và toàn diện, luôn cập nhật kiến thức qua mọi loại sách báo. Vì thế cụ mua bộ Tự điển Bách Khoa toàn thư gồm 6 quyển khổ lớn về nghiên cứu và tự vẽ thiết kế, thuê nhà thầu khoán xây nhà. 

Các anh chị tôi kể, công trình được cha tôi giám sát thi công rất kỹ lưỡng nên trải qua 90 năm vẫn vững chãi', ông Minh kể.

Phố Hàng Bông ngày nay.

Ấm trà sáng sớm và biểu tượng hạnh phúc

Đến với nhau từ sự mai mối của hai dòng họ nhưng vợ chồng GS Hàm đã có cuộc hôn nhân viên mãn. 

Cụ bà Vân lặng lẽ đứng sau chồng, gánh vác việc gia đình để ông chuyên tâm với sự nghiệp.

Đại gia đình Giáo sư Hàm thức giấc lúc 5 giờ 30 sáng, tập thể dục, vệ sinh cá nhân, ăn sáng rồi bắt đầu những công việc của một ngày.

Vợ chồng Giáo sư Hàm bên 8 người con.

Buổi sáng, cụ Vân chuẩn bị sẵn một ấm trà ngon, cùng chồng thưởng thức. Trong khi đó, giáo sư Hàm giở tờ báo mới ra đọc tin tức và giảng giải cho vợ những vấn đề phức tạp.

Cảnh tượng hai vợ chồng Giáo sư Hàm ngồi uống trà, đọc báo đầy bình yên, trở thành biểu tượng hạnh phúc của gia đình cho đến mãi sau này.

Sau đó, GS Hàm đạp xe đến trường, còn cụ Vân ở nhà bận rộn với cửa hàng bán vải vóc, quần áo.

'Từ lúc biết nhận thức, tôi chưa bao giờ thấy bố mẹ to tiếng với nhau dù chỉ một lần. Hai người sống rất hòa thuận, bình đẳng’, ông Minh nhớ lại.

Với cụ bà Trần Thị Vân, Giáo sư Hàm không chỉ là người chồng mà còn là người bạn tri kỷ, là điểm tựa tinh thần lớn. Sự ra đi đột ngột của GS Hàm như cú sốc lớn, khiến cụ Vân chao đảo.

‘Khi Toàn quốc kháng chiến nổ ra, bố mẹ tôi được dân quân tự vệ đưa đến đền Hàng Bạc. Từ nơi này, tất cả người tản cư sẽ được dân quân tự vệ hỗ trợ di chuyển ra vùng tự do bằng cách đi qua bãi đất dưới chân cầu Long Biên có lính Pháp chiếm đóng.

Dân quân tự vệ có chủ trương: Đàn bà đi trước, đàn ông đi sau. Cha mẹ tôi đành chia tay, để mẹ tôi đi trước và hẹn gặp nhau ở quê nhà. Thế nhưng, khi mẹ tôi về đến quê, ngóng trông nhiều ngày vẫn chưa thấy bóng dáng chồng đâu.

Đến khi có người báo tin, gia đình tôi mới biết, quá trình ra khỏi nội thành, cha tôi cùng nhóm dân quân tự vệ gặp phục kích của địch, bị bắn chết. Mặc dù vậy, suốt 9 năm kháng chiến chống Pháp mẹ con tôi vẫn hi vọng cha trở về.

Sau này, giải phóng Thủ đô, niềm tin đó mới thực sự dập tắt. Đến nay thi thể cha tôi vẫn không rõ ở đâu’, giọng đượm buồn, ông Dương Tự Minh nói.

Sau sự ra đi của chồng, cụ Vân tích cực tham gia các hoạt động xã hội. Giải phóng Thủ đô, phu nhân Giáo sư Hàm trở thành Ủy viên của Hội Liên hiệp Phụ nữ Hà Nội.

Đi đâu, làm việc gì, cụ Vân không dùng tên riêng của mình mà xưng là bà Dương Quảng Hàm, như gợi nhớ về người chồng nổi tiếng của mình.

‘Một tuần trước khi mất, mẹ tôi đòi con đỡ ngồi dậy ra thắp hương cho cha nhưng tôi chỉ dạ vâng rồi quên bẵng đi. Đến giờ, tôi vẫn ân hận khi không giúp mẹ thực hiện tậm nguyện cuối đời đó’, ông Minh nghẹn ngào nói.

Đám cưới lạ lùng, hóa giải thù hận giữa hai gia tộc ở Hưng Yên

 Vì một chức vụ của làng, hai gia tộc ở Hưng Yên đã mâu thuẫn thù hằn cho tới khi đám cưới của đôi trẻ diễn ra.

Mình là Minh Hoang, năm nay 30 tuổi, hiện tại mình sống và làm việc tại Los Angeles (Mỹ). Mình là bác sĩ ngữ âm trị liệu, người mẫu và blogger. Bố mẹ và em trai của mình hiện vẫn sống và làm việc tại Việt Nam.

Mình sang Mỹ du học năm 18 tuổi vì nhận được học bổng toàn phần của trường Washington State University. Sau khi tốt nghiệp, bệnh viện mình làm việc đã bảo lãnh cho mình ở lại Mỹ để định cư và làm việc.

Faya Miah hiện là bác sĩ ngữ âm trị liệu, người mẫu, blogger nổi tiếng.

Khi mới sang Mỹ, bạn có gặp phải cú sốc nào không?

Mình từng trải qua 2 cú sốc. Lần đầu là lúc mới bước chân vào nước Mỹ.

Vốn là người bản xứ nên tiếng Anh đối với họ là việc dễ dàng. Mình phải hạn chế giao tiếp với gia đình và bạn bè ở Việt Nam để tập trung luyện tiếng Anh và học hành để cạnh tranh với các bạn sinh viên bản xứ - những người cũng muốn nhận vào ngành bác sĩ ngữ âm trị liệu.

Ngành này rất kén chọn học sinh và cực kỳ khó vào ngay cả đối với người bản xứ. Vì muốn vào ngành này, sinh viên cần phải có GPA (điểm học bạ) cao gần tuyệt đối (95-100%); điểm cao trong phần thi GRE (Graduate Record Examination); có kinh nghiệm làm việc hoặc quan sát trong thời gian dài những công việc liên quan đến ngành Y; có kinh nghiệm trong các hoạt động từ thiện và có khả năng giao tiếp trôi chảy trong lúc phỏng vấn với trường.

Sốc lần thứ 2 là lúc lúc mình đi học thạc sỹ, mình muốn tập trung học tập nên không về thăm nhà. Sau khi tốt nghiệp thì mình đợi bệnh viện bảo lãnh cho mình thẻ thường trú và mình phải ở lại nước Mỹ để làm việc nên không về Việt Nam thăm gia đình trong vòng 6 năm dài.

Lúc mình về Việt Nam thăm nhà là tháng 3 năm 2018. Mọi thứ thay đổi quá nhiều. Mình hy vọng các bạn độc giả và mọi người ở Việt Nam có thể mở rộng vòng tay để mình có cơ hội hoà nhập với nước nhà nhiều hơn và có cơ hội cống hiến khả năng của mình cho quê hương. 

Để có được công việc như hiện tại (bác sĩ ngữ âm trị liệu ở Mỹ-nv), cô gái trẻ đã phải nỗ lực không ngừng.

Hình như có thời gian bạn từng bị trầm cảm? Lý do vì sao vậy? Và bạn đã vượt qua nó như thế nào?

Trầm cảm là lúc mình phải cạnh tranh với các bạn bản xứ để có được chiếc vé vào học bác sĩ ngữ âm trị liệu. Sau đó, nhờ nhận được sự giúp đỡ, động viên rất nhiều từ gia đình, bạn bè bên Mỹ, mình mới có thể vượt qua.

Lý do vì sao bạn lại chọn học bác sĩ ngữ âm trị liệu? Bạn có kế hoạch phát triển ngành này ở Việt Nam không?

Mình muốn trở thành bác sĩ ngữ âm trị liệu vì lúc bé, bà nội của mình hay dẫn mình đi thăm các bạn nhỏ hở môi và hàm trong các trại trẻ mồ côi.

Mình có cơ hội tiếp xúc và ngưỡng mộ các bác sĩ trị liệu của Operation Smiles (Tổ chức Phẫu thuật nụ cười – PV)  trong lúc họ sang Việt Nam để phẫu thuật và trị liệu cho các bé. Vì thế, mình đã quyết tâm xin học bổng để đi học vì lúc đó Việt Nam chưa có trường lớp chính thức để đào tạo bác sĩ ngữ âm trị liệu.

Mình thật sự rất muốn có cơ hội về Việt Nam để đóng góp công sức và khả năng cho con người ở Việt Nam. Nếu có cơ hội mình quyết định về ngay.

Faya Miah được nhiều bạn trẻ ở Mỹ yêu thích vì thân hình nóng bỏng.

Là một cô gái đẹp và quá nóng bỏng, làm sao để bạn vượt qua những cạm bẫy và có được thành tích học tập 'khủng' như vậy?

Việc đó không dễ dàng chút nào. Mình may mắn lớn lên cùng bà nội, được bà chỉ dạy nhiều điều đáng trân trọng trong cuộc sống.

Không phải ai cũng có cơ hội như mình, cộng thêm công sức bà nội nuôi dạy mình nên người nên mình nghĩ, những cạm bẫy đó không đáng để mình bỏ phí cơ hội và khả năng của bản thân. Nó cũng không đáng để mình phải làm bà nội thất vọng hoặc buồn lòng.

Hơn nữa, cuộc sống lúc nào cũng cần sự thăng bằng. Lúc học hành mình cũng tham gia các hoạt động ngoại khoá, chẳng hạn như múa ballet, yoga, vẽ tranh, nhiếp ảnh, ca hát và chiêm tinh học.

Ở Mỹ, bạn có tham gia các hoạt động từ thiện, hướng tới cộng đồng không?

Mình có tham gia giúp đỡ các phụ nữ vô gia cư hoặc bị lạm dụng lúc mình sống ở Washington State. Hiện tại mình tập trung hỗ trợ giáo dục cho các gia đình có thu nhập thấp hoặc mới sang Mỹ định cư (người Việt, người Ấn...) để họ biết được các quyền lợi của họ và các em bé có bệnh cần được giúp đỡ. 

Cảm ơn bạn về những chia sẻ!

Cô gái Việt nổi tiếng ở Mỹ vì nóng bỏng, thành tích học tập cũng đáng nể

Với thân hình nóng bỏng, Faye Miah đang được các bạn trẻ ở Mỹ và nhiều nước trên thế giới yêu thích.

Lừa dối chồng vì một người đàn ông trong quá khứ, giờ tôi có thai

Vợ chồng tôi đều còn rất trẻ, tôi 27 tuổi, anh ấy 30. Chúng tôi đã kết hôn được 4 năm nhưng gần như trong suốt cuộc hôn nhân này tôi đều ước giá mà mình bước ra làm lại được.